ZABYTKI   POWIATU   LIPNOWSKIEGO

BOBROWNIKI
WIEŚ położona na prawym brzegu Wisły,jej początki sięgają XIII w. W średniowieczu leżała przy handlowym trakcie wiodącym z Torunia na Ruś, przejściowo własność Krzyżaków, którzy nadali jej prawa miejskie, które utraciła w XIX w.
- KOŚCIÓŁ PARAFIALNY p.w. św. Anny powstał w 1787 r. na miejscu wcześniejszych, drewnianych kościołów. Obecna budowla, pozbawiona cech stylowych, jest założona na planie prostokąta, salowa, z krótkim prezbiterium i wieżą przylegającą do nawy. Ołtarze boczne są późnobarokowe, pochodzą z końca XVIII w., ze współczesnymi obrazami.
- PLEBANIA pochodzi z przełomu XVIII i XIXw., została przebudowana w latach 60-tych XX w., w obecnym kształcie pozbawiona cech stylowych. Wewnątrz portrety fundatorów kościoła, Anny i Kajetana Sierakowskich, klasycystyczne, z końca XVIII w.

- RUINY ZAMKU. Zamek wybudowano w końcu XIV w. na polecenie Konrada von Jungingen, wielkiego mistrza krzyżackiego. W XVII w. był siedzibą starostów grodowych. Zamek wzniesiono na wyspie, na planie zbliżonym do kwadratu, z wewnętrznym dziedzińcem, z wieżą w jednym z narożników i prostokątnym budynkiem mieszkalnym. Była to budowla o funkcjach obronnych, dwa narożniki wzmocniono wydatnymi szkarpami.

- DOMY klasycystyczne z wieku XIX-tego, usytuowane przy ulicy Nieszawskiej. Jeden z nich posiada wgłębny portyk ozdobiony jońskimi kolumnami.

BÓGPOMÓŻ NOWY
- CHAŁUPY. Jedna z XIX w., przykłady domów kolonistów, tzw. holendrów, którzy byli od XVII w. osadzani od XVII w. na terenach nadwiślańskich. Chałupy są drewniane, zbudowane na podmurowaniu z kamieni polnych, z dachami siodłowymi krytymi słomą.

BÓGPOMÓŻ STARY
CHAŁUPY z końca XVIII w. lub z XIX w., zbudowane także dla kolonistów.

BRZEŹNO
- KOŚCIÓŁ PARAFIALNY p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej, zbudowany w XVIII w. z fundacji Rościszewskich, odnowiony w latach 1955-1956. Jest budowlą drewnianą, jednonawową, z wnętrzem nakrytym płaskim stropem z fasetą, z wyodrębnionym prezbiterium. Na belce tęczowej umieszczony został barokowy krucyfiks z przełomu XVIII i XIX w. Ołtarz główny kościoła jest barokowy, datowany na pierwszą połowę XVIII w.
- DWÓR powstał na początku XIX w. dla Rościszewskich, jest klasycystyczny. Założony został na planie prostokąta, parterowy z tarasem od frontu i facjatą zwieńczoną trójkątnie. Dwór był kiedyś otoczony parkiem, z którego obecnie pozostało niewiele.

CHALIN
- DAWNY DWÓR z pierwszej poł. XIX w., gruntownie przerabiany w XX w., po częściowym spaleniu w latach 1949-50. Jest budowlą parterową, prostokątną, z kolumnowym gankiem od frontu i półkolistym tarasem od strony ogrodowej; nakryty mansardowym dachem. Dwór otacza park z aleją, gazonem, i mostkiem na grobli między dwoma stawami.
- WIATRAK z ostatniej ćw. XIX w. z zachowaną częściowo maszynerią, usytuowany przy drodze do Dobrzynia.

CHROSTKOWO
KOŚCIÓŁ PARAFIALNY p.w. św. Barbary, wybudowany na początku XVIII w., drewniany. Nad nawą wieżyczka na sygnaturkę. DZWONNICA i KOSTNICA wzniesione na pocz.XVIIw., drewniane, konstrukcja słupowa.

CZARNE
- KOŚCIÓŁ FILIALNY p.w. św. Michała powstał pod koniec XVIII w. Zbudowany został w stylu klasycystycznym. Jest budowlą trójnawową, poprzedzoną wieżą. Od frontu ozdobiony portykiem wspartym na czterech kolumnach, zwieńczony trójkątnym szczytem, w którym Oko Opatrzności. Wewnątrz kościół ozdobiono późnobarokową polichromią pochodzącą z poł.XIX w. Na sklepieniu prezbiterium scena Pokłonu Pasterzy, na sklepieniu nawy głównej scena Adoracji Chrystusa, w nawach bocznych namalowane postacie św. Pawła, Chrystusa uciszającego burzę morską, Chrystusa przed niewiernym Tomaszem,a także symboliczne przedstawienie kościoła jako opoki. W drugiej nawie (zach.) przedstawiono Adorację Oka Opatrzności, Adorację Chusty św. Weroniki oraz iluzjonistyczną architekturę. Wystrój wnętrza jest klasycystyczny, z końca XVIII w.
- Późnoklasycystyczny DWÓR pochodzi z drugiej poł. XIX w., piętrowy, wzniesiony na rzucie nieregularnym,od strony zachodniej posiadający wieżę, od frontu taras.

CZERNIKOWO
KOŚCIÓŁ PARAFIALNY p.w. św. Bartłomieja. Kościół zbudowano w końcu XIV w., przebudowano w XVII w. Mury gotyckie, wnętrze zbarokizowane w XVIII w., dawne prezbiterium wyburzono w XVIII w. w czasie przebudowy kościoła. Portal zachodni gotycki,ostrołukowy.

DOBRZYŃ NAD WISŁĄ
MIASTO. Początki Dobrzynia jako grodu sięgają już XI w. Założono w nim kasztelanię. W 1228 r. Konrad Mazowiecki osadza w Dobrzyniu zakon rycerski Dobrzyńców, będących ochroną przed Prusami. Od 1392 r. Ziemia Dobrzyńska znajduje się, z przerwami, w posiadaniu Krzyżaków. W XVI i XVII w. miasto przeżywa rozkwit. W 1656 r. i 1659 r. zniszczenia spowodowane potopem szwedzkim kładą kres rozwojowi miasta. W XVIII i XIXw. następuje dalszy upadek. Miasto posiadało aż osiem kościołów, z których przetrwał tylko kościół pofranciszkański wraz z klasztorem.
- Kościół i klasztor wzniesiono w latach 1279-1316, lecz strawił je pożar. Kościół obecny pochodzi z XV w., ulegał wielu przebudowom. Klasztor również był przebudowywany, głównie w XIX i XX w. W Dobrzyniu znajduje się neogotycka kaplica cmentarna z 1888r.

DYBLIN
DWÓR zbudowany w drugiej ćw. XIX w., klasycystyczny,przebudowany w XX w. na szkołę. Wzniesiony na planie prostokąta z dobudówkami przy krótszych bokach. Elewacja frontowa z ryzalitem z wgłębnym portykiem o czterech kolumnach jońskich. Na ryzalicie dekoracja stiukowa mająca charakter neorenesansowy i neogotycki. Wokół dworu zachowały się pozostałości parku z pierwszej poł. XIX w.

GŁODOWO
PARK. Wokół dworu zbudowanego w latach 1881-1906 zachowały się pozostałości parku krajobrazowego, założonego w końcu XVIII w. przez Pląskowskich. Zachowane resztki szpaleru grabowego i staw o nieregularnym zarysie.

GNOJNO
W budynku mieszkalnym KAPLICA p.w. św. Stanisława. Znajdują się w niej dwa późnobarokowe obrazy, pochodzące z drugiej poł. XVIII w.

GROCHOWALSK
KOŚCIÓŁ PARAFIALNY p.w. św. Krzyża, powstał w 1784 r. Jeden z kościołów drewnianych, których kilka zachowało się na ziemiach powiatu lipnowskiego. Założony na planie prostokąta, z krótkim prezbiterium zamkniętym trójbocznie. Na belce tęczowej, oddzielającej prezbiterium od nawy krucyfiks barokowy, pochodzący z końca XVIII w. Ołtarz główny pochodzi z pocz. XVIII w., jest utrzymany w stylu barokowym.

GRODZEŃ
- Barokowa KAPLICA p.w. św. Piotra, wybudowana w 1778 r. z fundacji wojewody płockiego, Ignacego Zboińskiego. Jest prostokątnym,salowym budynkiem z kwadratową kruchtą, zwieńczoną szczytem ozdobionym spływami. Wewnątrz znajdują się barokowe ławy z XVIII w. oraz obraz śś.Piotra i Pawła, datowany na koniec XVIII w. - KAPLICZKA PRZYDROŻNA, słupowa, neogotycka, zbudowana najprawdopodobniej w drugiej poł. XIX w., z ludową rzeźbą św. Kazimierza Królewicza.

KAMIENICA
PARK. Zachowane pozostałości parku krojobrazowego z drugiej poł. XVIII w. Dawniej park stanowił otoczenie dworu, istniejącego tu do 1965 r. Zachowana altana lipowa, aleja dojazdowa wysadzana kasztanami i lipami.

KARNKOWO
- od XV w. do 1939 roku w posiadaniu rodziny Karnkowskich. Stanisław Karnkowski był w XVI w. arcybiskupem gnieźnieńskim.
- KOŚCIÓŁ PARAFIALNY p.w. św. Jadwigi. Kościół istnieje w tym miejscu od XVI w. Budowla była przekształcana w drugiej poł. XVIII w (dobudowano m.in. kaplice po bokach nawy i barokowe szczyty). Kościół jest utrzymany w stylu barokowym. Został założony na planie prostokąta, z jedną nawą i przylegającym do niej prezbiterium. Pod jedną z kaplic przylegających do nawy (kaplica pd.) znajduje się krypta, miejsce pochówku rodziny Karnkowskich. Kościół był gruntownie odnowiony w XVIII w. z fundacji Piotra Karnkowskiego. Kartusz z herbem Karnkowskich Junosza występuje m.in. na chórze muzycznym,w ścianie szczytowej kaplicy,na wieży. W murze otaczającym kościół umieszczona ludowa rzeźba Matki Boskiej Bolesnej, prawdopodobnie pochodząca z XVI w., na cmentarzu rzeźba św. Apolonii z pierwszej poł. XIX w., w ogrodzie koło plebanii ludowa rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem na globie ziemskim z XIX w.
- KAPLICA CMENTARNA p.w. św. Jadwigi, pochodzi z poł. XIX w., klasycystyczna, nakryta pozorną kopułą;z prostokątnym prezbiterium.Wewnątrz ołtarzyk klasycystyczny i rzeźba św. Jana Chryzostoma z XIX w., pochodząca z figury przydrożnej zniszczonej, jak podaje Katalog Zabytków, w 1940 r. przez hitlerowców.

- W Karnkowie znajduje się klasycystyczny DWÓR, zbudowany w pierwszej ćw. XIX w. dla Franciszka Karnkowskiego. Parterowy, na rzucie prostokąta, ozdobiony wgłębnym portykiem. Do boku północnego dobudowano wieżyczkę. Elewację ogrodową ozdabia taras.
- OFICYNY DWORSKIE,zbudowane w pierwszej ćw. XIXw., przebudowywane i pozbawione cech stylowych.
- Pozostałości PARKU.
- W Karnkowie obejrzeć można chałupy z drugiej poł. XVIII w. i z pierwszej poł. XIX w., drewniane, z dachami siodłowymi krytymi strzechą.

KIJASZKOWO
DWÓR pochodzący z drugiej poł. XVIII, przebudowany w 1924 r. w stylu neoklasycystycznym. Wzniesiony na rzucie prostokąta,z ryzalitem w elewacji frontowej, ozdobionym ślepym portykiem. W tympanonie portyku umieszczono stiukowy herb. Wokół skarpy, na której usytuowano dwór,zachowały się w złym stanie pozostałości PARKU.

KIKÓŁ
Miejscowość istnieje od XIII w. W średniowieczu istniał tu gród kasztelański. Prawa miejskie Kikół uzyskał w 1791 r. Pozostał miastem do 1867 r.
- KOŚCIÓŁ PARAFIALNY p.w. św. Wojciecha. Parafia istnieje od XV w.,obecny kościół powstał w latach 1904-1909 i jest budowlą neogotycką.
- klasycystyczny PAŁAC,wzniesiony w końcu XVIII w. dla Ignacego Zboińskiego, wojewody płockiego. Po 1945 r. popadł w ruinę, odbudowano go w latach 1952-64. Założony na planie prostokąta, piętrowy. Elewacja frontowa posiada kolumnadę flankowaną przez dwa ryzality. W pałacu znajduje się tzw. Sala Rycerska z klasycystyczną polichromią przełomu XVIII i XIX w., obejmującą supraporty oraz fryz z gryfami, lirami i wazonami.
- PARK wokół pałacu założono w pierwszej poł. XIX w., zdewastowany po II wojnie światowej, ze sztucznym stawem szpalerem grabowym.
- XVIII-wieczna FIGURA PRZYDROŻNA znajdująca się nad jeziorem Kikolskim, z barokową rzeźbą św. Jana Nepomucena.

KONOTOPIE
KAPLICA p.w. Matki Boskiej Bolesnej, z ludową Pietą, pochodzącą z XVIII lub z pierwszej poł. XIX w.

KROJCZYN
- SPICHLERZ DWORSKI pochodzący z XVIII lub z początku XIX w. Jest to budowla drewniana, prostokątna, dwukondygnacyjna, z sienią i belkowanymi stropami.
- FIGURA PRZYDROŻNA słupowa, z ludową rzeźbą św. Antoniego, pochodzącą z XIX w.

LENIE WIELKIE
DWÓR klasycystyczny, zbudowany w poł. XIX w. Jest skromną budowlą założoną na planie prostokąta, z elewacją frontową posiadającą niewielki ryzalit. Dwór jest nakryty naczółkowym dachem. Przed dworem znajduje się podjazd, a wokół pozostałości PARKU rozciągającego się do jeziora.

LIPNO
Miasto powiatowe. Początki Lipna sięgają XIV stulecia, kiedy to w 1349 r. dokonano lokacji miasta na prawie chełmińskim. Od XIV w. miejsce sądów ziemskich i sejmików szlachty dobrzyńskiej. Okres rozkwitu Lipna przypadł na XVI i XVII w. w związku z rozwojem włókiennictwa. Zabudowa miasta, do XIX w. w większości drewniana, obecnie wokół rynku zabudowa klasycystyczna z pierwszej poł. XIX w. W pobliżu drugiego rynku neogotycki kościół ewangelicki z drugiej poł. XIX w., szpital znajdujący się w dawnym browarze. W Lipnie znajduje się Góra św. Antoniego z parkiem miejskim.
- Przy rynku znajduje się KOŚCIÓŁ parafialny, przebudowany na początku XIX w. z zachowaniem murów gotyckich z drugiej poł. XIV w. Jednonawowy, z przybudówkami, kaplicą św. Barbary i wydłużonym prezbiterium i masywną wieżą ozdobioną blendami zamkniętymi półkoliście i ostrołukowymi. Kościół jest gotycki,z ostrołukowymi oknami, w kruchcie północnej znajduje się ostrołukowy portal. Ołtarz główny jest manierystyczny, pochodzi z pierwszej poł. XVII w. Kościół otacza mur pochodzący z drugiej poł. XIX w. Obok kościoła znajduje się późnoklasycystyczna plebania z pierwszej poł. XIX w., z elewacją frontową ozdobioną boniowaniem.
- Neogotycka KAPLICA CMENTARNA wzniesiona w 1837 r. na miejscu rozebranego w 1819 r. kościoła p.w. św. Barbary.
- Miasto posiada też klasycystyczny RATUSZ, wybudowany po 1831r.,z frontem zwieńczonym trójkątnym szczytem i wieżyczką z rzeźbą aniołka. Z tyłu budynek posiada dziedziniec otoczony murem z bramą zwieńczoną trójkątnym szczytem.
- W Lipnie na uwagę zasługuje zabudowa miejska. Większość zabytkowych domów jest klasycystyczna i pochodzi z pierwszej poł. XIX w.

LUBIN
PARK założony wokół dworu z drugiej poł. XIX w., z klombem na osi i stawem od strony ogrodowej.

MAKOWISKA
- KOŚCIÓŁ filialny p.w. Chrystusa Króla, wybudowany w latach 30-tych XX w.
- CHAŁUPY pochodzące z poł. XIX w., przykłady tzw. domów kolonistów. Drewniane, na rzutach wydłużonych prostokątów, z siodłowymi dachami pokrytymi strzechą,z kominami butelkowymi z piekarnikami we wnętrzach.

MAZOWSZE
Kościół parafialny p.w. św. Marcina, neogotycki, wzniesiony ok. 1900 r. w miejsce poprzedniego, który spłonął w 1864 roku.

MOKOWO
KOŚCIÓŁ parafialny p.w. św. Trójcy, wzniesiony po 1920 r. w miejsce poprzedniego, spalonego w 1915 r.

NOWA WIEŚ
DWÓR wybudowany w pierwszej poł. XIXw., parterowy z facjatą z trójkątnym szczytem i siodłowym dachem, krytym eternitem. Dwór jest otoczony PARKIEM, w którym rosną buki i jesiony.

OBORY
= Barokowy KOŚCIÓŁ I KLASZTOR MARIANÓW znajduje się nad jeziorem Głęboczek. Początki założenia sięgają XVII w., kiedy Łukasz Rudzowski wraz z żoną w 1605 r. postanowili ufundować klasztor dla sprowadzonych z Bydgoszczy karmelitów. Zabudowania drewniane zniszczył w 1612 r. pożar. W latach 1741-53 budowa nowego klasztoru wraz z kościołem.
- Kościół p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny ma jedną, szeroką nawę i dwuprzęsłowe, prostokątne prezbiterium. Do nawy przylega kaplica p.w. Opatrzności Bożej. Na chórze muzycznym umieszczono ozdobny kartusz z emblematem karmelitów. Fasada kościoła jest jednoosiowa ze szczytem ozdobionym pilastrami i falistymi spływami. Kościół posiada bardzo bogate wyposażenie, w większości barokowe i rokokowe. Barokowy jest ołtarz główny, pochodzący z lat 90-tych XVIIw., w którego polu środkowym znajduje się gotycka Pieta, datowana na pierwszą poł. XV w.
- KLASZTOR przylega do kościoła od północy, tworząc kształt litery L. Niedaleko kościoła znajduje się cmentarz otoczony XVIII-wiecznym murem z barokową bramą, nad którą znajduje się rzeźba Pieta z drugiej poł. XVIII w. W pobliżu klasztoru znajduje się KALWARIA, której powstanie przypada na wiek XVII. Na wzniesieniu znajduje się barokowa kaplica p.w. św. Krzyża, ozdobiona klasycystycznym portalem z pierwszej poł. XIX w.

OSTROWITE
Drewniany KOŚCIÓŁ parafialny p.w. św. Mateusza, wybudowany w drugiej poł. XVIII w., z wieżyczką wybudowaną na początku XX w. Kościół posiada niewielką nawę i prezbiterium zamknięte trójbocznie. Wnętrze jest przekryte płaskim stropem. Wyposażenie kościoła jest w większości klasycystyczne.

PŁOMIANY
Klasycystyczny DWÓR zbudowany na pocz. XIX w. Jest budowlą wzniesioną na planie prostokąta, parterowy z facjatą i mieszkalnym poddaszem, od frontu ozdobiony piętrowym portykiem kolumnowym, który na wysokości piętra posiada balkonik z żeliwną balustradą. Wokół dworu częściowo zachował się PARK z kasztanowymi alejami.

RADOMICE
PARK, pierwotnie otaczający XIX-wieczny dwór, rozebrany w 1965 r.

RYBITWY
CHAŁUPY, zbudowane ok. poł. XIX w. dla tzw. kolonistów, osadzanych na terenach nadwiślańskich. Chałupy są drewniane,(konstrukcja zrębowa), w częściach gospodarczych sumikowo-łątkowa, z dachami siodłowymi, krytymi strzechą.

SKĘPE
Wieś, dawniej miasto. Dawną KARCZMĘ zbudowano w pierwszej poł. XIX w. Jest parterowym budynkiem założonym na planie prostokąta, usytuowanym w południowej pierzei rynku. W Skępem w rynku znajdują się domy w stylu barokowym i klasycystycznym z końca w. XVIII i pierwszej poł. w. XIX.

SKĘPE-WYMYŚLIN
Wieś związana z miastem Skępe.
- KOŚCIÓŁ I KLASZTOR BERNARDYNÓW został ufundowany w 1498r. przez Mikołaja Kościeleckiego, biskupa chełmińskiego. Kościół i klasztor wzniesiono w latach 1508-1510. Obszerne założenie składa się z kościoła znajdującego się w centrum, budynków klasztornych przylegających doń od południa, oraz dziedzińca odpustowego przylegającego doń od północy.
- KOŚCIÓŁ przyklasztorny to doskonały przykład barokizacji późnogotyckiej budowli, której dokonano w pierwszej poł. XVIII w. Został założony na planie prostokąta z prezbiterium i wieżą od strony zachodniej,od strony północnej w 1524 r. dobudowanp kaplicę św. ANNY. Wnętrze kościoła zdobi późnobarokowa polichromia wykonana po 1767 r. przez Walentego Żebrowskiego. W prezbiterium na sklepieniu przedstawiono Adorację Matki Boskiej, na sklepieniu nawy postacie dwunastu apostołów oraz putta. Ołtarz główny kościoła jest klasycystyczny z elementami rokokowymi, pochodzi z pocz. XIX w.
- KLASZTOR, rozbudowywany w XVII i XVIII w.; został przebudowany na pocz. XX w. w związku z przystosowaniem go na seminarium. Założenie klasztorne jest okazałe, klasztor jest założony na rzucie czworoboku, z krużgankiem i czworobocznym wirydarzem. Od północy do kościoła przylega dziedziniec odpustowy, otoczony krużgankami, pośrodku którego usytuowana jest KAPLICA p.w. św. Barbary, ośmioboczna, z kopułą i latarnią. Kaplica została wybudowana w pierwszej poł. XVIII w. jako grobowa dla rodziny Zielińskich.
- DAWNY SPICHLERZ KLASZTORNY, powstał w XVIII w., obecnie szkoła.
- KAPLICA wybudowana w poł. XVIII w., barokowa, usytuowana w lesie obok klasztoru. Ozdobiona barokowym szczytem ujętym spływami.
- XIX-wieczne klasycystyczne budynki dawnego ZAJAZDU, z budynkiem głównym z portykiem kolumnowym dźwigającym belkowanie. Do zespołu należą dwie oficyny i stajnia. Jedna z oficyn od strony dziedzińca posiada podcień wsparty na drewnianych kolumnach. Budynek główny jest połączony z oficynami za pomocą bramek.

SKĘPE WIOSKA
DWÓR wybudowano na pocz. XIXw . dla Zielińskich, rozbudowano w latach 30-tych XX w. Jest to budowla parterowa, prostokątna, z dobudowanymi skrzydłami bocznymi. Usytuowany wśród PARKU z aleją dojazdową wysadzaną kasztanami i jeziorem.

STEKLIN
Późnoklasycystyczny DWÓR wzniesiony ok. poł. XIX w., odnawiany w latach 60-tych. Parterowy, na planie prostokąta, z ryzalitami w elewacji frontowej i tylnej. Ryzalit jest piętrowy, zwieńczony przyczółkiem. Dwór otoczony jest parkiem założonym ok. poł. XIX w.

SUMIN
Neogotycki KOŚCIÓŁ parafialny p.w. Znalezienia Krzyża Św. i św. Mikołaja, powstał w 1897 r. w miejscu poprzedniego,gotyckiego,rozebranego w 1818 r. Salowy, z wieżą od zachodu i zakrystią, do której wchodzi się przez późnogotycki portal zamknięty półkoliście. Obok kościoła dzwonnica, wzniesiona w XIX w.

TŁUCHOWO
- KOŚCIÓŁ parafialny p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii, wzniesiony w latach 1886-88, zaprojektowany przez Ludwika Gosławskiego, neogotycki.
- CHAŁUPA zbudowana po połowie XIX w., drewniana, konstrukcji zrębowej, z kominem butelkowym.

TRUTOWO
Barokowy KOŚCIÓŁ i KLASZTOR KARMELITÓW, wybudowane w drugiej ćwierci XVIII w. z fundacji Jana Rętwińskiego.
- KOŚCIÓŁ jest jednonawowy, z któtkim, kwadratowym prezbiterium z ołtarzem głównym rokokowym z poł. XVIII w. Kościół jest ozdobiony późnobarokową polichromią z 1738 r. Na ścianach prezbiterium, nawy oraz na sklepieniach przedstawieni zostali święci związani z historią zakonu, zaś na sklepieniu nawy postacie Czterech Ewangelistów i Ojców Kościoła.Na uwagę we wnętrzu kościoła zasługuje ambona w kształcie łodzi, rokokowa, z trzeciej ćw. XVIII w.
- KLASZTOR założono na rzucie prostokąta przylegającego do kościoła od zachodu. Jest to założenie nie posiadające wirydarza.
- KAPLICA pochodząca z pierwszej poł. XIX w., z rzeźbą Chrystusa Frasobliwego z XVIII w.

WIELGIE
- Kolejny z drewnianych kościółków na tym terenie, kościół parafialny p.w. św. Wawrzyńca pochodzi z wieku XVII-tego. Wzniesiony został na rzucie prostokąta, z wieżą na kamiennym podmurowaniu, zakrystią i dwiema kapliczkami. Ołtarz główny kościoła jest barokowy, pochodzi z przełomu XVIII i XIX w. W polu środkowym znajduje się wykonany współcześnie krucyfiks, a w zwieńczeniu ludowa rzeźba Matki Boskiej.
-PARK otaczający zabytkowy, XIX-wieczny dwór.
- SPICHLERZ DWORSKI, pochodzący z pierwszej poł. XIX w., drewniany (konstrukcja sumikowo-łątkowa), prostokątny, z dachem naczółkowym oraz kryta strzechą, XIX-wieczna chałupa z gankiem.

WIERZBICK
- PAŁAC zbudowany w latach 1880-90 dla Zielińskich otoczony PARKIEM z aleją wysadzaną jesionami.
- chałupy z XIX w., z dachami krytymi strzechą.

WIERZNICA
DWÓR zbudowany w pierwszej poł. XVIII w., parterowy, na planie prostokąta, z mieszkalnym poddaszem.

WOLA
DWÓR z pierwszej ćwierci XIX w., przebudowany w drugiej poł. XIX w., klasycystyczny, parterowy, na planie prostokąta. Dwór jest parterowy, prostokątny. Otacza go park z aleją podjazdową wysadzaną kasztanami.

WÓLKA DUŻA
- Zachowane CHAŁUPY z ok. poł. XIX w., drewniane (konstrukcja zrębowa), z siodłowymi dachami krytymi strzechą.
- KAPLICZKA słupowa z XX w. z ludową rzeźbą Matki Boskiej.

ZADUSZNIKI
- KOŚCIÓŁ parafialny p.w. Nawiedzenia Najświętszej Panny Marii, zbudowany w latach 1873-75, zaprojektowany przez Henryka Marconiego w stylu neogotyckim.
- Nieużywany WIATRAK, zbudowany w 1870 r.