ZABYTKI   OLSZTYNA

KO�CIӣ �w. Jakuba (od 1945 r. konkatedralny), gotycki, z ceg�y, wznoszony etapowo od 1380 do 1445 r., sklepiony w 1. po�. XVI w., dobudowa wie�y ok. 1562-96, restaurowany w latach 1866-68, arch. N�ring, wed�ug wskaz�wek Ferdinanda von Quasta i Friedricha Augusta St�lera. Halowy bez wyodr�bnionego prezbiterium, przekryty sklepieniami sieciowymi i kryszta�owymi, z wie�� frontow� uj�t� par� kaplic.

PA�ACYK archiprezbitera pierwotnie barokowy, zbudowany w latach 1771-72, wielokrotnie przekszta�cany, pi�trowy z ryzalitem frontowym.

KO�CIӣ Serca Jezusowego neogotycki, zbudowany w latach 1901-03, proj. Fritz Heitmann; halowy z wie�� frontow� i dwiema wie�ami ujmuj�cymi prezbiterium.

KO�CIӣ �w. J�zefa, neoroma�ski, zbudowany w latach 1912-13, proj. Fritz Heitmann; bazylikowy, na rzucie krzy�a �aci�skiego z o�miobocznym masywem na przeci�ciu naw i dwuwie�ow� fasad�.

KAPLICA Jerozolimska, pierwotnie p�nogotycka, ceglana, z 1. po�. XVI w., gruntownie przebudowana w 1609 i 1776 r.; salowa.

KO�CIӣ ewangelicki, neogotycki, zbudowany w latach 1876-77, proj. Puhlmann; salowy z wie�� frontow�.

RATUSZ (stary) pierwotnie barokowy, zbudowany w latach 1623-24, przekszta�cony mi�dzy 1766 a 1770 r., rozbudowany o skrzyd�a boczne w latach 1927-28, odbudowany po 1945 r.

RATUSZ (nowy), neorenesansowy, zbudowany w latach 1912-15, proj. Boldt i Zeroch; trzypi�trowy, z wielokondygnacjowymi szczytami i wie�� wysoko�ci 60 m.

STAJNIA, tzw. Spichlerz, ul. Ko���taja 14, konstrukcji szachulcowej, zbudowany na prze�omie XVIII/XIX w., w ci�gu mur�w miejskich, ob. siedziba SARP.

ZABUDOWA MIEJSKA: na starym mie�cie wok� Rynku domy wzniesione po 1945 r. na starych fundamentach i w formach nawi�zuj�cych do przedwojennej zabudowy - dom�w dwupi�trowych, podcieniowych ustawionych szczytowo. W innych cz�ciach miasta zachowane liczne przyk�ady kamienic i willi z ko�ca XIX i pocz. XX w. m.in. ul. D�browszczak�w, Mickiewicza, Pieni�nego i Warmi�ska.

MURY OBRONNE, zbudowane przed 1400 r., zachowane fragmentarycznie z pozosta�o�ciami baszt. Brama Wysoka, z ko�ca XIV w., nadbudowana w pocz. XV w., odbudowana po 1679 i w 1858 r.; czworoboczna czterokondygnacjowa.

ZAMEK kapitu�y warmi�skiej, gotycki, z ceg�y i kamienia, wzniesiony w 5 etapach od ok. 1350 do ok. 1530, wielokrotnie naprawiany, powi�kszony o skrzyd�o wschodnie 1756-58, restaurowany w latach 1832-33, 1865, 1909-11. Na rzucie czworoboku z dwoma skrzyd�ami gotyckimi od p�nocy i po�udnia, barokowym od wschodu, �cian� kurtynow� od zach. i o�miokondygnacjow� wie�� w naro�u pd.-zach. W latach 1516-21 administratorem zamku by� Miko�aj Kopernik. Muzeum Warmii i Mazur.


Olsztyn-Gutkowo (G�ttkendorf) KO�CIӣ gotycki, ceglany, z 4. �w. XIV w., przebudowany m.in. w 1778 r.; salowy z wie�� frontow� nadbudowan� w drewnie z tego samego czasu.


Olsztyn-Track (Trautzig) DW�R klasycystyczny, z 1. po�. XIX w.; parterowy z pi�trowym ryzalitem i frontowym gankiem arkadowym.