MUZEUM W DOBRZYCY
ul. Pleszewska 5A, 63-330 Dobrzyca
tel./fax (0-62) 741-30-39

Zaoenie paacowo-parkowe w Dobrzycy jest dzieem Stanisawa Zawadzkiego (1743-1806), czoowego architekta epoki klasycyzmu w Polsce, twrcy m.in. paacw w mieowie i Lubostroniu. Fundatorem zespou by genera August Gorzeski, herbu Nacz. Silnie zwizany z ruchem wolnomularskim, zasyn rwnie jako kolekcjoner sztuki i mionik kultury antycznej, wielbiciel Wergiliusza, Owidiusza i Horacego. Dziaajc z ramienia Komisji Dobrego Porzdku powoa w 1779 roku w Poznaniu, wraz z Kazimierzem Czartoryskim, K. Kwileckim i Jzefem Krzyckim, Bractwo Malarskie.
Po wojnie zaniedbany zesp paacowo-parkowy przeszed na wasno Skarbu Pastwa. Dopiero w poowie lat siedemdziesitych, z inicjatywy wczesnego dyrektora Muzeum Narodowego w Poznaniu, prof. Kazimierza Malinowskiego, narodzi si zamys powoania w Dobrzycy filii tego muzeum. Do tych planw powrcono dopiero w latach osiemdziesitych. Na mocy porozumienia midzy Ministrem Kultury i Sztuki a Wojewod Kaliskim, w 1988 roku Urzd Gminy w Dobrzycy przekaza tereny zespou Muzeum Narodowemu w Poznaniu, ktre utworzyo tu swj oddzia. Obecnie Muzeum w Dobrzycy jest placwk autonomiczn.

Cao zaoenia paacowo-parkowego w Dobrzycy skada si z niezbyt rozlegego parku, paacu zbudowanego na planie wgielnicy masoskiej, oficynki, panteonu i monopteru.

Zesp w Dobrzycy okrelany jest jako przykad architektury klasycystycznej, z wyranymi ju cechami stylu romantycznego. Ujawniaj si one zwaszcza w sposobie wkomponowania poszczeglnych budowli w park krajobrazowy. Rozoenie tych obiektw podporzdkowano zasadzie zsymetrii, obowizujcej nawet przy usytuowaniu parku wzgldem miejscowoci. Paac nie stanowi elementu centralnego zaoenia, jest jednostk cakowicie samodzieln. Brakuje tradycyjnej szerokiej alei prowadzcej od bramy wejciowej, zrezygnowano z dziedzica i reprezentacyjnego podjazdu.

Wystrj wntrz paacu fundator zleci artystom z Warszawy. Malowida cienne wykonali m.in. Antoni Smuglewicz i Jan Bogumi Plersch, wykonanie sztukaterii nadzorowali artyci woscy. Gorzeski zgromadzi w paacu kolekcj kopii portretw krlewskich pdzla Bacciarellego, Wojniakowskiego, F. Smuglewicza, Plerscha oraz kolekcj rzeb z epoki, m.in. prace Canovy. Wiele dzie sztuki byo darem krla (np. kominek z czarnego kamienia, portret koronacyjny autorstwa Bacciarellego, rzeby, meble).

SYMBOLIKA MASOSKA
Uczestnictwo Gorzeskiego w ruchu wolnomularskim zachca do interpretowania niektrych rozwiza zaoenia w kontekcie symboliki masoskiej. Zbudowany np. na rzucie wgielnicy paac, miaby wyraa idee Prawa i Obowizku - wyznaczajce normy ludzkiej dziaalnoci. Wgielnica, podobnie jak cyrkiel, symbol rwnowagi si ducha i materii oraz biblia nale do podstawowych atrybutw wolnomularskich: s to tzw. ruchome klejnoty masoskie.

opracowanie na podstawie tekstu Michaa Karalusa

MUZEUM, ZESPӣ PAACOWO-PARKOWY w Dobrzycy
ul. Pleszewska 5A, 63-330 Dobrzyca
tel./fax (0-62) 741-30-39

Muzeum czynne:
- w grupach zorganizowanych codziennie (oprcz poniedziakw) w godzinach 10.00-15.00 (po wczeniejszym uzgodnieniu);
- park dostpny codziennie, przez cay rok, od godz. 8.00 do zmroku.

Z A P R A S Z A M Y !