MUZEUM REGIONALNE W JAWORZE
ul. Klasztorna 6, 59-400 Jawor
tel./fax. (0-76) 870-23-21

Muzeum Regionalne w Jaworze zostao utworzone w 1929 r. Swoj siedzib miao w willi przy ul. Pisudskiego, ktr profesor Karol Koschwitz wraz ze swoimi zbiorami archeologicznymi przekaza miastu. Zbiory muzeum powikszyy si szybko dziki licznym i cennym darom jaworskich mieszczan, Bractwa Strzeleckiego i cechw. Po II wojnie wiatowej muzeum wznowio swoj dziaalno w 1949 r. Obecnie mieci si w XV wiecznym gotyckim zespole klasztornym pobernardyskim, skadajcym si z kocioa Najwitszej Marii Panny i klasztoru., ktry zosta specjalnie zaadoptowany na cele muzealne i udostpniony do zwiedzania w 1986 r. Natomiast remont kocioa ukoczono w 1994 r. i mieci si tu Galeria lskiej Sztuki Sakralnej.

Muzeum posiada obecnie w swoich zbiorach ponad cztery tysice eksponatw, na ktre skada si bogaty zestaw zabytkw dokumentujcych dzieje i kultur Jawora oraz jego okolic, zabytki archeologiczne, artystyczno-historyczne, etnograficzne oraz przyrodnicze. Do szczeglnie cennych eksponatw nale dokumenty z XIV i XVIII w., a wrd nich ksigi sdowe miasta Jawora, wyroby konwisarskie z XVII i XIX w., militaria z XIV-XIX w.

Jaworski zesp klasztorny jest jednym z dwch zachowanych na lsku gotyckich klasztorw bernardyskich, powstaych w wyniku akcji odnowy zakonu franciszkaskiego w poowie XV w. Po II wojnie wiatowej, do czasw wprowadzenia w te mury Muzeum Regionalnego, koci sta pusty, a w zniszczonym klasztorze znajdoway si mieszkania komunalne. W latach 1978-86 na podstawie wczeniej przeprowadzonych bada, ujawniajcych elementy redniowiecznego klasztoru i projektu, przeprowadzono odbudow i rewaloryzacj zespou klasztornego, ktry odzyska pierwotny ksztat architektoniczny. Wntrze klasztoru zachowao pierwotny ukad i skada si z traktu zawierajcego waciwe wntrza klasztorne i trakt krugankowy, biegncy wok wirydarza. W skrzydle wschodnim cig krugankowy przechodzi w kierunku pnocnym do wejcia do kocioa.

Koci klasztorny to zaoenie halowe, trjnawowe. Prawdopodobnie w I poowie XVI w. przyozdobiono wntrza kocioa malowidami, ktre odkryto spod pobia podczas remontu. Pracownicy i studenci Akademii Sztuk Piknych w Krakowie odsaniali je i poddawali konserwacji przez 20 lat. Obecnie mona obejrze w kociele malowido na cianie tczowej - "w. Bernard goszcy kazanie", cykl scen Mki Paskiej, malowida sklepienne w prezbiterium i czciowo w nawie /w trakcie odsaniania i konserwacji, a take pniejsze -XVII wieczne malowida iluzjonistyczne. Sceny przedstawione na malowidach rozgrywaj si w autentycznym pejzau Jawora - wida konkretne budowle miasta, baszty, dzwonnice i wiee kociow.
Mieszczca si we wntrzu kocioa Galeria skada si z dwch czci: Galerii Transferw Malowide ciennych przekazanych w depozyt przez Akademi Sztuk Piknych w Krakowie i Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw w Jeleniej Grze oraz Galerii lskiej Sztuki Sakralnej utworzonej z zabytkw wypoyczonych z muzew i kociow lskich. Malowida prezentowane w prezbiterium, datowane na 2 w. XV w., pochodz z absydy i ciany pnocnej kocioa p.w. Jana i Katarzyny w wierzawie. Pozostae transfery pochodz z kociow w Starkowie, Kotliskach i wierzawie oraz z paacu w Olszycu.
W centralnej czci prezbiterium prezentowane jest unikatowe dzieo - tryptyk z 1 w. XVII w., malowany temper na desce, oprawiony w ozdobne obramowanie z dekoracj paskorzebion. Na cianach prezbiterium eksponowane s epitafia obrazowe z 2 po. XVI w. i pocz. XVII w. - zabytki sepulkralnej sztuki protestanckiej.
Pierwotny ukad wntrz klasztornych zachowa si szczeglnie w skrzydle wschodnim, zawierajcym na parterze Kaplic i zakrysti a na I pitrze Sal Opata. W krugankach tego skrzyda odkryto podczas remontu malowida cienne powstae w XVI w., wykonane w technice fresku suchego.
Na parterze, w pomieszczeniach dawnej czci klauzuralnej, prezentowane s obecnie wystawy pokazujce gwne kolekcje jaworskiego muzeum.

W pierwotnej Kaplicy w. Bonawentury i Zakrystii eksponowana jest kolekcja broni biaej i palnej. Przedstawiona tu kolekcja militariw pochodzi w wikszoci ze zbiorw przedwojennego muzeum w Jaworze. Pocztki gromadzenia broni przez Muzeum sigaj roku 1928. Najstarszymi zabytkami na tej wystawie s redniowieczne miecze. Najwikszy z nich, pochodzcy z przeomu redniowiecza i czasw nowoytnych, to miecz dwurczny, uywany przez piechot szwajcarsk i niemieck do walki z przeciwnikiem uzbrojonym w pik. Ciekawy zbir stanowi pociski artyleryjskie, poczwszy od kul kamiennych, eliwnych, poprzez dziewitnastowieczne granaty artyleryjskie, a po pociski z I wojny wiatowej. Na uwag zasuguje take tarcza z 1811 roku uywana na zawodach bractwa strzeleckiego w Jaworze.

Na przedueniu kruganka poudniowego, w ganku czcym klasztor z wie murw obronnych eksponowane s zabytkowe elementy sztukatorskie pochodzce z elewacji kamienic w Jaworze oraz wystawa "Z dziejw sztuki drukarskiej w Jaworze". Prezentowane tu kamienie litograficzne pochodz z jaworskich drukarni Theodora Burescha z przeomu XIX/XX w.

Obszerna wschodnia sala to pierwotny refektarz klasztorny, w ktrym prezentowana jest wystawa "Dawne rzemioso" obejmujca rnorodne kolekcje z dziedziny rzemiosa artystycznego. Szeroko reprezentowana jest kolekcja porcelany, gwnie pochodzenia lskiego, saksoskiego i berliskiego z XIX i XX w. Zbir szka artystycznego to wyroby XVIII-to, XIX-to i XX-to wieczne z terenu lska, Czech i Niemiec. Do najstarszych nale szka cechowe i okazy szkie masoskich zwizane z histori Loy Masoskiej w. Marcina Pod Trzema Zotymi Kosami w Jaworze. Wan pozycj w zbiorach stanowi wyroby cynowe, gwnie lskie z XVII-XIX w. Do najwczeniejszych zabytkw naley para wiecznikw jednopomiennych z dat 1602 r. z wygrawerowanym herbem rodziny Seydlitz.

Muzeum posiada take liczny zbir akcesoriw mody XIX w. S to elementy stroju damskiego (krynolina, gorsety, suknie, obuwie) i mskiego (cylinder, kamizelki) oraz dodatki do stroju. Osobliw grup eksponatw stanowi obrazki z plecionych wosw, koralikw i darw natury wykonane w po. XIX w. na lsku. Osobny zbir zabytkw stanowi formy piernikarskie zaliczane obecnie do wyrobw ludowego snycerstwa artystycznego. Jest to zestaw 25 klockw datowanych na po. XVIII w. - po. XIX w., o duych walorach artystycznych i bogatej tematyce ikonograficznej: postaci ludzi, wiat zwierzcy i rolinny, narzdzia pracy i przedstawienia alegoryczne. Wszystkie wykonane s z drewna drzew owocowych, gwnie jaboni.

W rodkowym pomieszczeniu traktu poudniowego prezentowana jest kolekcja etnograficzna. Eksponowana tu wystawa "Izba dolnolska" pokazuje jak wygldao wntrze izby, w ktrej koncentrowao si ycie wiejskie i jednoczenie prezentuje najbardziej charakterystyczne formy ludowej sztuki dolnolskiej XVIII i XIX wieku.

W kruganku pnocnym prezentowana jest wystawa owiecka "Darz br, gdzie pokazane s liczne trofea myliwskie.

Muzeum przygotowuje co roku kilkanacie wystaw czasowych. Prezentowane s na nich pozostae kolekcje muzeum, zbiory innych muzew z zakresu rnych dziedzin sztuki, wystawy ze zbiorw prywatnych, a take dziea wspczesnych artystw polskich i zagranicznych.
Muzeum zajmuje si ponadto dziaalnoci owiatow. Organizuje odczyty, lekcje muzealne, konkursy, spotkania z twrcami, koncerty i wieczory poetyckie, oprowadza po wystawach i zabytkach miasta. Jest organizatorem Jaworskich Koncertw Pokoju. Prowadzi take usugi konserwatorskie z dziedziny malarstwa i rzeby, wycen i ocen dzie sztuki.

WYSTAWY I IMPREZY KULTURALNE w 2001 r.:
- Wystawa kamieni szlachetnych i wyrobw jubilerskich ze zbiorw Okresni Muzeum Ceskeho Raje w Turnovie (listopad 2001-luty 2002)
- "Bg jest Napoleonem" - dzieje legendy napoleoskiej, parada oddziaw w historycznych mundurach (sierpie-grudzie 2001)
- "Zakony w dawnym ksistwie widnicko-jaworskim" (wrzesie-grudzie 2001)
- "Dzieje telefonu" (listopad 2001-marzec 2002)

MUZEUM REGIONALNE w Jaworze
ul. Klasztorna 6, 59-400 Jawor
tel./fax. (0-76) 870-23-21

Muzeum czynne:
- od rody do niedzieli: w godzinach od 10.00 do 16.00 (XI-III), od 11.00 do 17.00 (IV-X)
W pierwsz sobot miesica wstp bezpatny
Kawiarnia "Muzealna" czynna codziennie od 10.00 do 22.00


Z A P R A S Z A M Y !