MUZEUM ARCHEOLOGICZNE I ETNOGRAFICZNE W ODZI


HISTORIA MUZEUM

Po uzyskaniu przez Polsk niepodlegoci w 1918 roku powoano w odzi Muzeum Miejskie, ktre gromadzio najrozmaitsze kolekcje w szeroko rozumianym pojciu kultury. W latach 1929-30 zapada decyzja rozdzielenia tych rnorodnych zbiorw i utworzenia nowych placwek muzealnych. Zbiory etnograficzne i archeologiczne przekazane zostay do Miejskiego Muzeum Etnograficznego, ktre sw dziaalno rozpoczo z dniem 1 stycznia 1931 roku. Na stanowisko kierownika tej placwki powoany zosta etnograf: mgr Jan Manugiewicz, majcy rwnie szerokie zainteresowania archeologiczne. Pierwotnie zainteresowania Muzeum koncentroway si wok wojewdztw centralnych tj. dzkiego i kieleckiego, szybko jednak, bo jeszcze w latach trzydziestych rozszerzono je rwnie na wschodnie wojewdztwa Rzeczypospolitej tj.: lubelskie, woyskie, stanisawowskie, poleskie i tarnopolskie. Olbrzymim osigniciem tej placwki byo wydawanie w latach 1932-34 wasnego wydawnictwa pod nazw "Wiadomoci Ludoznawcze". Dziki inicjatywie i osobistym kontaktom Dyrektora, do Muzeum zaczy trafia zabytki etnograficzne z Azji, Afryki i Ameryki Poudniowej. Kolekcja ta przed II wojn wiatow liczya 1460 obiektw. Rwnoczenie, na zlecenie Muzeum, przy wsppracy zakadw uniwersyteckich innych miast podjto badania archeologiczne na wielu stanowiskach w Polsce rodkowej, poszerzajc w ten sposb zbiory do liczby 9600 zabytkw. W okresie poprzedzajcym wybuch II wojny wiatowej zgromadzono oglnie ok. 14.000 zabytkw, ale okres okupacji doprowadzi do znacznego ich rozgrabienia i zniszczenia, szczeglnie due straty poniosa kolekcja reprezentujca etnografi pozaeuropejsk.
Pierwotn siedzib Muzeum bya kamienica przy ulicy Piotrkowskiej 91. W 1934 roku zostao przeniesione do znacznie okazalszej siedziby przy Piotrkowskiej 104, a od drugiej wojny wiatowej do chwili obecnej zajmuje budynek przy Placu Wolnoci 14.
Po zakoczeniu II wojny wiatowej podzielono zbiory archeologiczne i etnograficzne, w wyniku czego powstay dwie placwki: Miejskie Muzeum Prehistoryczne (dziaajce od 14 maja 1945 r.) kierowane przez prof. Konrada Jadewskiego i Miejskie Muzeum Etnograficzne (dziaajce od 20 kwietnia 1945 r.) kierowane przez dr Janin Krajewsk. Na przeomie lat 1949/1950, obydwa Muzea zostay upastwowione i przybray nazwy: Muzeum Archeologiczne i Muzeum Etnograficzne w odzi. Od 1948 roku zacz si rozwija Gabinet Numizmatyczny, zaoony w ramach Muzeum Archeologicznego przez Anatola Gupieca, pozyskujcy do swych zbiorw skarby i znaleziska pojedynczych monet antycznych, orientalnych, redniowiecznych i nowoytnych.
W dniu 1 stycznia 1956 roku nastpio poczenie obu placwek w jedno Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w odzi, ktrego kierownictwo powierzono prof. dr hab. Konradowi Jadewskiemu. Statut uprawnia do gromadzenia zbiorw i prowadzenia bada naukowych na terenie caej Polski, a take poza ni, nakadajc przy tym obowizek ich szerokiego udostpniania i upowszechniania. Najmodszym z dziaw merytorycznych jest utworzony w 1980 roku Dzia Widowisk Lalkowych.
Od 1979 roku funkcj dyrektora Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w odzi peni doc. dr hab. Andrzej Mikoajczyk; za po jego mierci, od maja 1991 roku - doc. dr hab. Ryszard Grygiel.
Na koniec 2004 r. Muzeum posiadao zainwentaryzowanych cznie 218 140 numerw katalogowych zabytkw.