PASTWOWE MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU
ul. Winiw Owicimia 20,
32-608 Owicim-Brzezinka
tel. (0-33) 43-20-22, fax. 43-19-34

Dzia Historyczno-Badawczy Pastwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau powsta w poowie lat pidziesitych jako orodek bada nad histori KL Auschwitz. Do 1963 r. prace Dziau koncentroway si nad opracowaniem Kalendarza wydarze w obozie koncentracyjnym Owicim-Brzezinka autorstwa Danuty Czech, ktry by po raz pierwszy publikowany w odcinkach w Zeszytach Owicimskich w latach 1958-1963. Wydany w caoci, poprawiony i uzupeniony Kalendarz wydarze w KL Auschwitz (ukazay si rwnie za granic wydanie niemieckie Kalendarium der Ereignisse im Konzentrationslager Auschwitz-Birkenau 1939-1945, Reinbek bei Hamburg 1989 i angielskie Auschwitz Chronicle 1939-1945, New York 1990) stanowi podstawowe kompendium wiedzy o obozie hitlerowskim Auschwitz.

W latach 1963-79 opracowano i opublikowano na amach Zeszytw Owicimskich monografie okoo 30 podobozw - obozw filialnych KL Auschwitz. W latach 1980-95 prace badawcze Dziau byy skoncentrowane na monografii KL Auschwitz, ktra ukazaa si w 1995 roku jako praca zbiorowa pod tytuem Auschwitz 1940-1945. Wzowe zagadnienia z dziejw obozu, Owicim 1995. (wydanie niemieckie Auschwitz 1940-1945. Studien zur Geschichte des Konzentrations - und Vernichtungslagers Auschwitz, Owicim 1999).
Monografia liczca 5 tomw, zawiera prace, ktre jak okreli jeden z recenzentw, prof. dr Czesaw uczak, s "przysowiow kopalni wiadomoci na temat obozu w Owicimiu i rozszerzaj w sposb istotny nasz dotychczasow o nim wiedz". Monografia stanowi podsumowanie dotychczasowych bada pracownikw Dziau oraz innych badaczy, ktrych prace zostay w niej zamieszczone.

Oprcz wyej wymienionych opublikowano inne prace, stanowice istotny wkad w badania nad KL Auschwitz i upowszechnienie wiedzy o tym obozie:
- Zatrudnienie winiw KL Auschwitz. Organizacja pracy i metody eksploatacji siy roboczej. Owicim 1981, ss.484, autor Franciszek Piper (w jzyku niemieckim Arbeitseinsatz der Hftlinge aus dem KL Auschwitz, Owicim 1995) (Recenzje: Jecy wojenni w niewoli Wehrmachtu, ambinowicki Rocznik Muzealny nr 6 Opole 1983, s. 86-89; Przegld Lekarski 1984, s. 38, 53).
- Ilu ludzi zgino w KL Auschwitz. Liczba ofiar w wietle rde i bada 1945-1990. Owicim 1992. ss.221, autor Franciszek Piper (w jzyku niemieckim: Die Zahl der Opfer von Auschwitz. Aufgrund der Quellen und der Ertrge der 1945 bis 1990, Owicim 1993) (Recenzja: Zygmunt Makowski, Zeszyty Majdanka t. XV, Lublin 1993 s. 248).
- Ewakuacja, likwidacja i wyzwolenie KL Auschwitz, Owicim 1982, ss. 367, autor Andrzej Strzelecki (w jzyku niemieckim Endphase des KL Auschwitz. Evakuierung, Liquidierung unf Befreiung des Lagers, Owicim 1995.
- Auschwitz. Nazistowski obz mierci. Owicim 1993, ss. 336. (wydanie w jzyku francuskim-1994, woskim-1995, angielskim-1996 i niemieckim-1997). Praca zbiorowa. Jest to popularno-naukowa historia obozu.

Szereg prac pracownikw naukowych Dziau ukazao si za granic: w USA, Izraelu, Niemczech, Francji, Czechach. Pracownicy Dziau Historyczno-Badawczego oraz innych dziaw zajmujcy si problematyk badawcz s wspautorami dziesiciu rozdziaw wydanej przez Indiana University Press i United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie pracy zbiorowej o KL Auschwitz pt.: Anatomy of the Auschwitz Death Camp Bloomington and Indianapolis, wyd. I, 1994, wyd. II 1998, ss. 638, ktra jest obecnie najobszerniejsz wydan na Zachodzie syntez historii KL Auschwitz.

Aktualnie, zgodnie z przyjtymi perspektywicznymi kierunkami prac naukowo-badawczych, przewidujcymi skoncentrowanie si na problematyce zagady winiw wedug rnych kryteriw okrelajcych tosamo ofiar: wedug przynalenoci pastwowej, narodowoci, kategorii winiarskiej, wyzna. Ponadto prowadzone s prace nad struktur i funkcjonowaniem nie opracowanych dotd jednostek organizacyjnych obozu.
Bieco opracowywane s nastpujce tematy badawcze:
- Deportacja i zagada Polakw w KL Auschwitz (dr Franciszek Piper);
- Deportacja i zagada ydw z Polski w KL Auschwitz (dr Andrzej Strzelecki);
- Los kobiet w KL Auschwitz (mgr Irena Strzelecka);
- Los rnych grup dzieci w KL Auschwitz (mgr Helena Kubica);
- Ksiga Pamici. Transporty Polakw z Warszawy do KL Auschwitz (w druku-praca zbiorowa);
- Ksiga Pamici. Transporty Polakw z dystryktu krakowskiego do KL Auschwitz (praca zbiorowa);
- Strefa interesw obozu: powstanie, rozwj terytorialny, funkcje (dr Piotr Setkiewicz);
- Deportacja i zagada mieszkacw Wielkopolski w KL Auschwitz (dr Adam Cyra);
- wiadkowie Jehowy w KL Auschwitz (mgr Teresa Wontor-Cichy);
- Duchowni chrzecijascy w KL Auschwitz (mgr Teresa Wontor-Cichy).

Dzia historyczno-badawczy liczy 4 pracownikw z tytuem doktora, 3 magistrw i 2 pracownikw pomocniczych. Prace Dziau s koordynowane z pracami innych jednostek organizacyjnych Muzeum przez Kuratora do spraw naukowo-badawczych prof. dr Wacawa Dugoborskiego. Pracownicy Dziau wsppracuj z innymi dziaami Muzeum w zakresie prac wystawienniczych (scenariusze wystaw), archiwalnych (gromadzenie rde, spisywanie i nagrywanie relacji wiadkw), dydaktycznych (wykady na seminariach dla nauczycieli i w Studium Podyplomowym), wydawniczych (opiniowanie prac nadsyanych do druku, opracowywanie nowych pozycji wydawniczych).

Inne informacje patrz Internet: www.auschwitz-muzeum.owicim.pl

Z A P R A S Z A M Y !