dach, cz budynku ograniczajca go od gry i zabezpieczajca przed wpywami atmosferycznymi. Ochrania bezporednio strop lub sklepienia najwyszej kondygnacji, bd stanowi bezporednie nakrycie wntrza.

dachwka, wyrb z gliny wypalanej (dachwka ceramiczna), z mieszaniny cementowo-piaskowej (dachwka cementowa) lub ze szka, uywany do krycia dachw.

donon &nbsp => stop.

dormitorium, sala sypialna zakonnikw w klasztorze, zwykle pooona nad kapitularzem. [ac. sypialnia]

drzeworyt, technika graficzna druku wypukego; take odbitka uzyskana t technik.

dukt widokowy, przesieka w gstym ogrodzie lub w lesie umoliwiajca widok na wybrany element ogrodu lub otaczajcego krajobrazu; rwnie widok wzdu alei zazwyczaj w ogrodach barokowych albo pomidzy klombami i grupami drzew w ogrodach krajobrazowych; dukt widokowy ze wzgldu na sposb uksztatowania ich obrzey mog by: rwnowskie, zbiene lub rozbiene, zmieniajce wraenie odlegoci ogldanych widokw. [ac. ductus prowadzenie, cig]

dwr, staropol. dworzec, dworzyszcze, w Polsce siedziba, niewielka rezydencja ziemiaska; nazwa stosowana rwnie do niektrych, na og szlacheckich budowli mieszkalnych w obrbie miasta.

dyptyk, dyptych, nastawa otarzowa (=> otarz), szczeglnie w otarzach redniowiecznych, skadajca si z dwch ruchomych skrzyde, podzielonych zwykle na czci (kwatery). Zob. te pentaptyk, tryptyk. [franc. diptyque, pnoac. diptychum, z gr. d-ptychos zoone we dwoje]

dziedziniec, staropol. podwrzec, dworzec, nie przykryta, wydzielona przestrze w obrbie budynku lub zespou architektonicznego, speniajca funkcje uytkowo-reprezentacyjne.

dzieo obronne, wyodrbnione umocnienie o okrelonym zadaniu w zespole fortyfikacji stanowicym twierdz (np. dziaobitnia, fort); dzieo koronowe lub korona - element fortyfikacji bastionowej, pooony na zewntrz obwodu twierdzy (osaniajcy np. przedmiecia), posiadajcy w narysie bastion poczony kurtynami z pbastionami; dzieo rogowe - stosowane w fortyfikacji bastionowej, skadao si z dwch pbastionw poczonych kurtyn.

dzika promenada, przestrze ogrodowa poronita naturaln gstwin drzew i krzeww z polanami i z sieci nieregularnych drg spacerowych oraz miejscami wypoczynku (awy, proste altany); wystpuje przewanie w ssiedztwie lub w pobliu ogrodw renesansowych i barokowych (XVI-XVIII w.).

dzwonnica, budynek albo wyodrbniona jego cz, suce jako pomieszczenie na dzwony, o przeznaczeniu sakralnym lub wieckim (beffroi, ratusz), najczciej w postaci wiey.

dzwon wieowy, instrument muzyczny perkusyjny, idiofon; korpus dzieli si na koron, czap, paszcz, wieniec i serce.