naczek: 1.&nbsp => rzd koski; 2.&nbsp => zbroja koska; 3.&nbsp => dach; 4.&nbsp => fronton.

nadproe, poziomy element, wykonywany z drewna, kamienia, cegy, elbetu, stali itp., przekrywajcy otwr okienny lub drzwiowy o niewielkiej zwykle szerokoci, oparty (bezporednio lub za porednictwem nasadnikw) na wgarach, na ktre przenosi ciar ciany znajdujcej si nad otworem.

nadwietle: 1. grna cz otworu bramy lub drzwi, znajdujca si ponad skrzydami i suca do przepuszczania wiata; 2. przeziernik, dekoracyjna krata przesaniajca taki otwr, najczciej w wejciach do paacw i kamienic mieszczaskich.

nadszaniec &nbsp => bastion.

nagrobek, trwae upamitnienie w formie pomnika osoby zmarej lub miejsca jej pochowania.

narteks, pronaos, kryty przedsionek w bazylikach wczesnochrzecijaskich, bizantyjskich i wczesnoredniowiecznych, w formie prostoktnej lub owalnej przybudwki, poprzedzajcej wejcie do nawy. Wntrze narteksu dzielio si czasem na dwie czci: zewntrzn   e x o n a r t h e x   (waciwy przedsionek) oraz wewntrzn -   e s o n a r t h e x,  przeznaczon dla katechumenw. W redniowiecznej architekturze narteks przeksztaci si w &nbsp => krucht.

nastawa otarzowa &nbsp => otarz.

naszczytnik &nbsp => akroterion.

navicula &nbsp => kadzielnica.

nawa, cz kocioa midzy prezbiterium a krucht, przeznaczona dla wiernych. W zalenoci od liczby naw rozrnia si kocioy jedno-, dwu-, trzy-, picio- i siedmionawowe. W zaoeniach wielonawowych rozrnia si naw gwn, sytuowan na osi budynku, zazwyczaj szersz od naw bocznych, oddzielonych od niej najczciej rzdem podpr (kolumny, filary), oraz naw poprzeczn (transept), ktra przecina naw gwn pod ktem prostym, tworzc po jej obu stronach dwa ramiona. [w. nave, z ac. navis okrt]

nimb, w sztukach plastycznych wietlisty otok wok gw postaci boskich i witych.

nisza, najczciej prostoktne lub pokrge, zamknite pkolicie gr wgbienie w murze, o charakterze dekoracyjnym, czsto przesklepione konch, zwieczone maymi frontonami trjktnymi, pokgymi lub odcinkiem gzymsu, ujte w kolumienki albo pilastry. Przeznaczone czasem dla ustawienia rzeby, figur.

nodus, wydatne zgrubienie na trzonie czcym czasz ze stop naczy liturgicznych. Zob. kielich.