ZABYTKI   POWIATU   KUTNOWSKIEGO

BEDLNO
Murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. . Floriana i Rocha zbudowano w 1947 r. na miejscu drewnianego z koca XV w. Wikszo wyposaenia kocioa jest barokowa.

CHODW
- Drewniany o konstrukcji zrbowej, orientowany KOCIӣ p.w. Podwyszenia Krzya w. pochodzi z XVI w. lub z pocztku XVII w. Restaurowano go w 1788 r., XIX w. i 1946 r. Nawa jest prostoktna z niszym i wszym prezbiterium zamknitym wielobocznie. Przekryty jest dachem dwuspadowym z wieyczk na sygnaturk.
- DAWNY DWR z 1852 r. jest murowany, jednopitrowy, otoczony duym parkiem z ok. po. XIX w.

DBROWICE
Osada pooona jest przy trasie Kutno - Wocawek. Miasto spono w XV w. i w 1507 r. otrzymao powtrnie przywilej miejski. Ponownie spono podczas wojen szwedzkich.
- Neogotycki, murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. . Wojciecha i Stanisawa zbudowano na miejscu poprzedniego w 1813 r. Restauracj przeprowadzono w 1946 r. Jego korpus jest trjnawowy zamknity prezbiterium z pkolist apsyd. Od frontu znajduje si czworoboczna wiea z krucht. Koci opity jest szkarpami. Fasad zdobi klasycystyczna dekoracja stiukowa. Dach jest dwuspadowy. Wyposaenie pochodzi z XVI, XVII XVIII i XIX w.
- Budynek DAWNEGO RATUSZA wzniesiono ok. po. XIX w. Na planie prostokta z przybudwk od pn. Jest jednopitrowy z czworoboczn wie, przekryty dachem czterospadowym.

DOBRZELIN
Klasycystyczny, murowany DWR zbudowano w 1. po. XIX w. Jest to budowla parterowa na planie prostokta. rodkowe ryzality posiadaj trjktne tympanony, przy pd. znajduje si taras na czterech kolumnach. Dach nad czci parterow jest czterospadowy, nad ryzalitami dwuspadowy. Przy dworze znajduje si duy park z 1. po. XIX.

DZIERZBICE
- Murowany, klasycystyczny KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Mikoaja zbudowano w 1798 r. Restaurowano go w 1845 i 2. po. XIX w. partie wtedy dobudowane s bezstylowe: nowe prezbiterium z pkolist apsyd, wiea w fasadzie, nowa zakrystia z przedsionkiem od pd.
- W 1. po. XIX w. wzniesiono klasycystyczny, murowany DWR, ktry nastpnie rozbudowa ok. 1870 r. Korneli Gabrielski. Jest jednopitrowy z parterow dobudwk. Od frontu posiada portyk czterokolumnowy. Przekryty jest dachem dwuspadowym.
- Zabudowania gospodarcze pochodz z XIX w. podobnie jak duy PARK z pnobarokowymi posgami.

GOGOWIEC
- Gotycko-renesansowy, murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. Narodzenia N. P. Marii i w. Wojciecha ukoczono w 1433 r., powikszono w latach 1560-73. Wielokrotnie by restaurowany w XIX w i XX w przez architektw S. Bowbelskiego, Jarosawa Wojciechowskiego i Kazimierza Skrewicza. Koci jest otoczony murem z czterema naronymi kaplicami. Jest jednonawowy, oszkarpowany. Wewntrz ciany nawy wsparte s filarami przyciennymi. ciany zdobi polichromia F. Wglewskiego z 1950 r. W 1914 r. nadbudowano wie wspart na dwch naronikach okrgymi basztami. Dachy s dwuspadowe. Portal jest renesansowy. Wyposaenie kocioa jest gwnie renesansowe i barokowe.
- Murowana, parterowa plebania pochodzi zapewne z XVIII w. Zostaa wzniesiona na planie prostokta z ryzalitami we wsch. czciach elewacji pn. i pd. Na naronikach wsparta jest szkarpami. Przekrywa j dach dwuspadowy.

GROCHW
- Drewniany o konstrukcji zrbowej, orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Tomasza Apostoa pochodzi z 1681 r. Jest trjnawowy, bazylikowy z maym transeptem. Nawy boczne otwarte s do gwnej arkadami. Drewniany chr wsparty jest na supach. Dachy s dwuspadowe z wieyczka na sygnaturk, nad nawami bocznymi pulpitowe. Wyposaenie pochodzi gwnie z XVII i XVIII w.
- Drewniana, czworoboczna DZWONNICA o konstrukcji supowej przekryta jest dachem namiotowym. Pochodzi z 1. po. XIX w.
- Murowany DAWNY DWR wznis w latach 1879-80 budowniczy Korneli Gabrielski, na miejscu starego. Otoczony jest parkiem z 1. po. XIX w.

IMIELNO
- Drewniany o konstrukcji zrbowej, orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. Niepokalanego Poczcia Najwitszej Panny Marii zbudowano przed 1685 r. Dach jest dwuspadowy. Wyposaenie pochodzi z XVII, XVIII i XIX w.
- Drewniana o konstrukcji supowej, omioboczna DZWONNICA pochodzi zapewne z XVII w. Przekrywa j dach wielopoaciowy.
- Murowany DWR na planie prostokta z dwoma przybudwkami po bokach pochodzi z po. XIX w. Cz rodkowa jest parterowa, boczne pitrowe. Na osi fasady znajduje si ryzalit. Przekrywa go dach dwuspadowy.

KASZEWY KOCIELNE
Na miejscu rozebranego kocioa poprzedniego w 1948 r. wzniesiono nowy KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Andrzeja.

KRONIEWICE
Osada przy trakcie Warszawa - Kalisz. Zostaa zniszczona w czasie wojen szwedzkich.
- Neogotycki, murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. Wniebowzicia Najwitszej Panny Marii wznis na miejscu poprzedniego w latach 1862-72 budowniczy Fanciszek Tournelle.
- Murowany, jednopitrowy, na planie prostokta DWR zbudowano ok. po. XIX w. Posiada ryzality po bokach. Dach jest mansardowy. Przy dworze znajduje si duy park.

KUTNO
Miasto powiatowe pooone przy skrzyowaniu traktw Warszawa-Pozna i Pock-czyca. Prawo miejskie otrzyma w XV w. Zosta spalony w 1753 r., nowy przywilej lokacyjny otrzyma w 1799 r.
- Neogotycki, murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Wawrzyca pochodzi z 1883 r.
- W parku pooona jest klasycystyczna, murowana KAPLICA w ksztacie rotundy ze sklepion krypt. Z dwch stron posiada dwu filarowe portyki. Tympanon urozmaica dekoracja stiukowa. Kopuk wieczy latarnia.
- Murowany, jednopitrowy DOM BIBLIOTEKI MIEJSKIEJ z ok. po XIX w. wzniesiony zosta na planie prostokta.
- Przy ul. Narutowicza pooony jest drewniany, parterowy STARY DOM zapewne z XVII/XVIII. Restaurowano go w XIX w. Boczne skrzyda w elewacji frontowej wystpuj dwa boczne ryzality, w rodku trzeci. Na szcycie rodkowego dachu znajduje si obelisk z koron.
- Murowany, parterowy PAAC zbudowano w kocu XVIII w. Restaurowany by w 2. po. XIX w. i w 1946 r. Skada si z czci rodkowej na planie prostokta, dwch niszych i wszych czci bocznych oraz dwch wolnostojcych pawilonw po bokach, na osi podunej paacu. Cz rodkowa od podjazdu posiada ganek i facjat zwieczon trjktnym szczytem nakryta jest dachem mansardowym, boczne maj dachy czterospadowe..
- Dwa pawilony boczne s jednopitrowe o dachach czterospadowych.
- Nieopodal znajduje si obszerny PARK z XVIII w., powikszony w XIX w.

ANITA
- Murowany , orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. Wniebowzicia Najwitszej Panny Marii wzniesiono w 1643 r. na miejscu poprzedniego. W 1866-68 rozbudowano go w stylu neobarokowym. Jest jednonawowy z transeptem. Polichromia z 1910 r. zostaa wykonana przez L. Zdziarskiego. Dachy s dwuspadowe.
- Murowany, jednopitrowy ZAMECZEK zbudowany ok. 1. po. XIX w. ma plan prostokta. Posiada czworoboczna wie od wschodu. Elewacja pnocna rozczonkowana jest pkolumnami. Attyka zasania pulpitowy dach.
- Murowany, jednopitrowy DAWNY DWR na planie prostokta zbudowano ok. po. XIX w. Elewacje boczne ozdobione s plastrami i ostroukowymi pycinami. Dach jest dwuspadowy. Zameczek i dwr otoczone s resztkami wspczesnego parku.

KOSZYN
Neogotycki, murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Stanisawa zbudowano w 1912 r.

KI KOCIELNE
- Drewniany o konstrukcji zrbowej, orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Marii Magdaleny zbudowano w 1775 r. na miejscu poprzedniego. Jest trjnawowy. Od zach posiada czworoboczn wie, pod ktr znajduje si chr. Dachy s dwuspadowe, nad zakrysti pulpitowy, na wiey kopuka z latarni, nad naw wieyczka na sygnaturk. Wyposaenie pochodzi z XIX w. W jednym z otarzy znajduje si obraz Wojciecha Gersona.
- Murowana, czworoboczna DZWONNICA zbudowana zostaa w 1. po. XIX w. przekryta jest dachem namiotowym.
- DAWNY DWR wzniesiony w 2. po. XVII w., restaurowany w XIX i XX w. stoi na wzniesieniu i jest otoczony fos. Jest to parterowy budynek, drewniany o konstrukcji zrbowej. Na osi poprzecznej posiada jednopitrowe ryzality zwieczone trjktnymi szczytami. Od zach. znajduje si nowsza przybudwka. Dach jest dwuspadowy, amany.
- Obszerny PARK pochodzi z 1. po. XIX w.
- Na cmentarzu stoi murowana FIGURA - posg Matki Boskiej.

MNICH
- Murowany, orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. Wniebowzicia N. . Marii wystawiono ok. po. XIX w. jest jednonawowy na planie prostokta. Wyposaenie pochodzi z XIX w.
- Budow murowanej, neogotyckiej KAPLICY CMENTARNEJ rozpoczto w 1776 r., a nastpnie przebudowano w XIX w. Opita jest szkarpami i przekryta dachem dwuspadowym.
- Murowany, parterowy DAWNY DWR zbudowano w 1. po. XIX w. na planie prostokta. Po bokach posiada dwa jednopitrowe ryzality. Dach jest dwuspadowy, nad ryzalitami czterospadowy.

NOWE
Drewniany o konstrukcji zrbowej, orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Floriana zbudowano w 1775 r. Jest trjnawowy. Dachy nad naw i prezbiterium s dwuspadowe z wieyczk na sygnaturk. Wyposaenie pochodzi z XVII, XVIII i XIX w.
Drewniana o konstrukcji supowej, oszalowana DZWONNICA pochodzi z koca XVIII w. Jest czworoboczna, przekryta dachem namiotowym.

OPORW
= KOCIӣ I KLASZTOR POPAULISKI
- Gotycki, wewntrz zbarokizowany, murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Marcina jest jednonawowy. Wewntrz ciany nawy rozczonkowane s zdwojonymi pilastrami. Polichromi wykona Szretter w 1938 r. Zewntrz koci opity jest szkarpami. W fasadzie znajduje si czworoboczna wiea trjkondygnacjowa. Dach jest dwuspadowy, nad kaplic i zakrysti pulpitowy, wie wieczy barokowy hem z latarni. Wyposaenie kocioa pochodzi gwnie z XVIII w.
- Murowany, obecnie dwuskrzydowy KLASZTOR przylega do kocioa od pd. Jest jednopitrowy. Elewacje rozczonkowuj lizeny. Przekryty jest dachem dwuspadowym.
- Gotycki ZAMEK zbudowany zosta zapewne w latach 1434-49 przez arcybiskupa Wadysawa Oporowskiego. Restaurowany by w XVII, 2. po. XVIII w. przez Tomasza Orsettiego, a take w 1844 i 1947 r. Pooony jest na wysepce i otoczony gbok fos. Jest jednopitrowy, na planie czworoboku z czworobocznym dziedzicem wewntrznym. Skada si z dwch skrzyde zczonych pod katem prostym. Skrzydo zach. zakoczone jest od pn. czworoboczn, trzykondygnacjow baszt. Druga baszta na rzucie pkola przylega od pn.-wsch. naronika skrzyda pd. W skrzydle zach. znajduje si brama z wejciem do klatki schodowej. Mur obronny zwieczony jest blankami czciowo rekonstruowanymi, z gankiem od strony dziedzica, o parapecie ozdobionym fryzem arkadkowym.
- W obrbie duego PARKU KRAJOBRAZOWEGO znajduj si pozostaoci regularnego zaoenia renesansowego.
- Na cmentarzu znajduje si KAPLICZKA zapewne z XVIII w. odnowiona w 1862 r. Jest murowana , na supie, otwarta arkadkami.

ORW
= Dawny grd kasztelaski otrzyma prawa miejskie w XIV w., a w XV sta si stolic powiatu. Po poarach w XVI i XVII w. miasteczko podupado.
- Gotycki, murowany, orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. Boego Ciaa i w. Jadwigi zbudowano w 1430 r., a nastpnie restaurowano w XVII w., 1849 r., 1910 r. i 1945. Jest jednonawowy. Zewntrz opinaj go szkarpy. W fasadzie nad pkolicie zamknitym portalem znajduje si okrge okno, Szczyt jest trjktny z ostroukowa pycin. Od pd. w fasadzie wtopiona jest okrga baszta, dwukondygnacjowa. Koci przekrywaj dachy dwuspadowe. Wyposaenie kocioa pochodzi z XVI i XIX w.
- Na cmentarzu kocielnym znajduje si klasycystyczny GROBOWIEC rodziny Skaryskich pochodzcy z 1. po. XIX w. Jest murowany, wzniesiony na planie prostokta z podcieniem na dwch kolumnach. Przekrywa go dwuspadowy dach.
- Na cmentarzu grzebalnym znajduje si murowana KAPLICA na planie kwadratu. Od frontu posiada portyk dwukolumnowy zwieczony trjktnym szczytem. Jej dach jest czterospadowy z wieyczk na sygnaturk.
- Bezstylowy, murowany RATUSZ zosta wzniesiony w XVII w., a nastpnie gruntownie przebudowany. Jest to jednopitrowy budynek na planie prostokta.
- DAWNY DWR wznis w 1880 r., na miejscu poprzedniego arch. Jzef Huss.

PLECKA DBROWA
- Drewniany o konstrukcji zrbowej, orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Barbary i Zwiastowania N. P. Marii wzniesiono w 1. po. XVIII w. Jest to budowla jednonawowa. Dachy s dwuspadowe z wieyczka na sygnaturk. Wyposaenie pochodzi gwnie z XVIII i XIX w., za wyjtkiem XV-to w. rzeby z otarza gwnego, przedstawiajcej Matk Bosk z Dziecitkiem.
- Drewniana o konstrukcji supowej, czworoboczna DZWONNICA pochodzi z XVIII w. Przekryta jest dachem namiotowym.

RDUTW
Klasycystyczny, murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Jana Chrzciciela wzniesiono w 1800 r., a nastpnie restaurowano w latach 1871-72. Jest jednonawowy, zewntrz oszkarpowny. Posiada w fasadzie ryzalit rozczonkowany pilastrami, zwieczony trjktnym szczytem, za ktrym znajduje si attyka oraz czworoboczn wie z obeliskiem. Dach jest dwuspadowy. Wyposaenie pochodzi z XVI i XIX w.

SUCHODBIE
Klasycystyczny, murowany DAWNY DWR zbudowano ok. po. XIX w. Jest to jednopitrowy budynek na planie prostokta. Od frontu znajduje si portyk czterokolumnowy. Dwuspadowy dach osonity jest balustrad.

LESZYN
- Klasycystyczny, murowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. w. Aleksandra zbudowano ok. 1836 r. Jest jednonawowy na planie prostokta. Fasada posiada ryzalit zwieczony trjktnym szczytem, porodku wnk arkadowa ujt w pary pilastrw. Dach jest dwuspadowy z wieyczk na sygnaturk. Wyposaenie pochodzi z XIX w.
- Klasycystyczny, murowany DWR na planie prostokta pochodzi z pocztku XIX w. Jest parterowy z pitrem na osi, osonitym portykiem trjktnym tympanonem. Po bokach elewacji frontowej znajduj si parterowe ryzality zwieczone trjktnymi szczytami. Po bokach elewacji tylnej znajduj si dwa wgbne portyki. Dach nad korpusem jest czterospadowy, a nad pitrami dwuspadowy. Nieopodal znajduj si resztki PARKU krajobrazowego

WOJSZYCE
Drewniany o konstrukcji zrbowej DAWNY DWR zbudowano w XVIII w. Jest parterowy z ryzalitami pitrowymi na osi poprzecznej, zwieczonymi falistymi, barokowymi szczytami. Do ryzalitu pd. dobudowano przedsionek. Od zach. znajduje si parterowa dobudwka z XIX w. Dach jest mansardowy z dymnikami. Nieopodal znajduje si duy PARK z 1. po. XIX w.

YCHLIN
Osada pooona bya nad rzek Sudwi. W XIV w. istnia tam zamek. Prawo miejskie otrzymaa przed 1450 r.
- Pnobarokowy, murowany, orientowany KOCIӣ PARAFIALNY p.w. . Piotra i Pawa wzniesiono na miejscu drewnianego w 1782 r., a powikszono w 1838 r. przez dobudowanie prezbiterium, zakrystii i dwch kaplic po bokach nawy. Odnowiono go w 1934 r. Fasada jest dwukondygnacjowa, rozczonkowana pilastrami, zwieczona falistym szczytem z posgami witych. Koci posiada dach dwuspadowy. Wyposaenie pochodzi z XVIII i XIX w.
- Czworoboczna , murowana DZWONNICA o dwch kondygnacjach zostaa wzniesiona w 1. po. XIX w. Przekryta jest dachem namiotowym z wieyczk na sygnaturk.
- Na cmentarzu grzebalnym znajduje si klasycystyczna KAPLICA grobowa rodziny Orsettich z 1. po. XIX w. Dwukondygnacjowa budowla jest murowana. ciany dolnej kondygnacji rozczonkowuj pilastry, w grnej znajduj si otwory okienne. Pask kopuk wieczy wieyczka na sygnaturk. W otarzu z 1. po. XIX w. znajduje si klasycystyczna rzeba Matki Boskiej autorstwa Pawa Maliskiego z tego czasu.
- STARY DOM murowany z facjat, stojcy przy ul. 1. Maja pochodzi z 1. po. XIX w. Przekryty jest dachem dwuspadowym.