ZABYTKI   POWIATU   BRZESKIEGO
(woj. maopolskie)

BIESIADKI
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Mateusza z XVII w. Po zniszczeniu w 1661 r., na nowo wybudowany przy uyciu dawnego materiau. Odnowiony w 1876 r., rozbudowany w 1936 r. Koci orientowany. Drewniany o konstrukcji zrbowej, z wie na sup. Prezbiterium zamknite wielobocznie. Sklepienia pseudokolebkowe. W tczy krucyfiks oraz posgi Matki Boskiej i w. Jana Ewangelisty z XVI w. Dach o jednej kalenicy, gontowy. Wiea trzykondygnacjowa, dwie dolne z 1661 r., grna cz z 1936 r. W kondygnacji rodkowej nisze z posgami witych o charakterze ludowego baroku.
Otarze barokowe: gwny z XVII w. z gotyck Piet z XVI w, boczne z XVIII - XIX w., z obrazami: Najwitszej Panny Marii z . Ann i Joachimem z XVII w., w. Rozali z XVII w., Matki Boskiej w mandorli z XVII w. Chrzcielnica z 1 po. XIX w. Obraz Matki Boskiej z Dziecitkiem w typie Bocheskiej, z fundatorami z 1644 r.

BISKUPICE RADOWSKIE
FIGURA PRZYDRONA. Prawdopodobnie sup graniczny posiadoci biskupw krakowskich w Radawie. Kamienna. We wntrzach kapliczki paskorzeby: krucyfiks i wici. Napis minisku gotyck i data 1450.

BOCHENIEC KOCIӣ FILIALNY p. w. w. Anny z XVIII w. Odnowiony w 1852 r. Koci orientowany. Murowany. Prezbiterium zamknite wielobocznie, szersza nawa boczna. Wewntrz sufity. Dach o jednej kalenicy. Wieyczka zwieczona barokow sygnaturk. Trzy otarze barokowe z XIX w. Obrazy stacji Mki Paskiej z po. XIX w.

BORZCIN
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. Narodzenia Najwitszej Panny Marii z XVIII w. Przebudowany w 1917 r. Koci orientowany. Trzynawowy, z wszym prezbiterium. Sklepienia kolebkowe z lunetami. Wewntrz belkowanie i pilastry: w prezbiterium parzyste, w nawie pojedyncze. Otarz gwny barokowy z XIX w. Otarz boczny dzieo Franciszka Wyspiaskiego. Chrzcielnica murowana, barokowa z XVII w. Apsyda, kaplice boczne i kruchty dobudowane.

BRZESKO
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Jakuba St. Zbudowany w 1447 r. Niszczony poarami w 1678, 1723, 1863, 1904. Orientowany. Murowany. Sklepienia krzyowe z ebrami: w prezbiterium i nawie po 1904 r., w kaplicy gotyckie. W tczy krucyfiks barokowy. Obrazy: Matka Boska z Dziecitkiem z XVII w., Ecce Homo z 1 po. XIX w., Chrystus Ukrzyowany i w. Maria Magdalena z 1 po. XIX w.
- FIGURA na rynku. Kamienna. Posg w. Floriana na postumencie z 1731 r. Odnowiona w 1906 r.

CZCHW
Miasteczko. redniowieczna nazwa Alba Ecclesia. Lokowane w XIV w. przez Kazimierza Wielkiego. Zawdzicza swe znaczenie pooeniu przy drodze z Krakowa do Wgier i handlowi winem.
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. Narodzenia Najwitszej Panny Marii z XIV w., przebudowany w XV w. Koci orientowany. Murowany. W prezbiterium sklepienie krzyowo - ebrowe, ze wspornikami w formie maszkaronw. Kaplica z XVIII w., prostoktna, nakryta kopu na pendentywach z latarni, rozczonkowana wewntrz pilastrami i belkowaniem. Dwa portale gotyckie. Wntrze prezbiterium pokryte polichromi z XIV w.: na cianach pd i pn. sceny z ycia Matki Boskiej i Chrystusa, na cianie wschodniej symboliczne i czciowo apokryficzne. ciana pn. przecita fryzem ze scenami Mki Paskiej z XV w. W otarzu gwnym obraz Matki Boskiej z Dziecitkiem typu Matki Boskiej nienej z XVII w. Tabernakulum cienne we wschodnim murze prezbiterium z XVIII w. Chrzcielnica kamienna, z herbami, gotycka z 1506 r., pokrywa drewniana z ornamentem malowanym, gotycko - renesansowa. Kropielnica kamienna, renesansowa. Skrzynia bracka barokowa. Dwoje drzwi elaznych z krat i rozetami, gotyckich z XV w. Dwa nagr. renesansowe: Kaspra Wielogowskiego i jego ony, ze stojcymi postaciami zmarych w ramach architektonicznych. Figura mska z czerwonego marmuru i piaskowca, przypisany Hieronimowi Canavesiemu. Epitafium ks. L. widerskiego, marmurowe, z portretem na blasze. Dwa dzwony z 1420 r. i 1600 r.
- KOCIӣ CMENTARNY p. w. w. Anny z XVIII w. Koci orientowany. Murowany, na miejscu poprzedniego drewnianego. Prostoktny z zaokrglon apsyd i zakrysti od pn. Wewntrz strop drewniany. Stromy dach gontowy ze strzelist wieyczk. Kropielnica kamienna z XVIII w. Posg w. Anny Samotrze z 4 w. XV w.
- Dwie KAPLICZKI murowane na Koziecu. Kwadratowa. Obraz Chrystusa dwigajcego krzy, na desce, 1670. Poski w. Barbary i w. Doroty z koca XV w. Druga znajduje si na Zapotoczu z XVIII w. Kwadratowa. Pieta z 1 po. XV w.
- BASZTA. Pierwotnie wiea stranicza, tzw. stra lub stop z XII - XIII w. Wzniesiona na odosobnionym wzgrzu nad Dunajcem. Murowana z ciosu nieregularnego, okrga. Korona murw uszkodzona i obniona. Wiea zostaa nakryta stropem betonowym w 1928 r.
- DOMY na rynku, w pierzei pd. cztery, w zach. jeden z XVIII - XIX w. Drewniane o konstrukcji zrbowej. Prostoktne, dwu - lub trzytraktowe, o ukadzie wntrza symetrycznym lub symetrycznym.
- Dwie FIGURY na rynku. Posg w. Floriana z kamienia na postumencie z XVIII w. Posg w. Jana Nepomucena z drewna na czterech filarach kamiennych z pocztku XIX w.

DBNO
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Magorzaty wzniesiony w 1500 r. Orientowany. Murowany. W prezbiterium sklepienia krzyowo-ebrowe. Szersza nawa prostoktna, nakryta stropem drewnianym z 1903 r. W tczy krucyfiks barokowy. Dach strome z gadkimi szczytami. Wiea prostoktna, do wysokoci nawy murowana, wyej drewniana z dat 1789 r. Tabernakulum cienne we wsch. murze prezbiterium, prostoktne w ramie pnogotyckiej z napisem. Dwa epitafia murowane w ramach z piaskowca: Kaspra Zoararda i Jakuba z Porbki z 1644 r. Dzwon z 1777 r., ulany przez J. i T. Lechewerw.
- ZAMEK wzniesiony midzy 1470 a 1480 r. przez Jakuba Dbiskiego, kasztelana krakowskiego. Gruntowna restauracja od 1946 r. Zamek pooony na wzniesieniu, otoczony fos. Murowany z cegy w wtku polskim. Czworoboczny, pitrowy, zgrupowany dookoa prostoktnego dziedzica. Skrzyda jednotraktowe, zczone naronikami. Na parterze i w piwnicach sklepienia z XVI - XIX w., na parterze pierwotnie puapy belkowane. Dachy nowe. Dziedziniec otoczony na pitrze gankiem drewnianym. Baszty u dou okrge, u gry omioboczne, nakryte daszkami ostrosupowymi. Prostoktne wykusze. Bogata dekoracja pnogotycka, rzebiona w kamieniu: maswerki, gazie, herby Orze, Pogo, Odrow i monogram Chrystusa. Obramienia okienne gotyckie, renesansowe lub barokowe z XVI - XVII w, niektre dekorowane sgraffitami. Kilka portali gotyckich, ostroukowych, okrgoukowych i renesansowych prostoktnych profilowanych z XVI - XVII w.
- Kamienne FIGURY PRZYDRONE.
1. Posg b. Kingi na postumencie z herbem Tarw i paskorzebion Chust w. Weroniki z 1725 r. 2. Posg w. Jana Nepomucena na postumencie z herbem Zadora (Lanckoroskich) oraz z paskorzebami Spowiedzi i Wyswobodzenia w. Piotra z wizienia z 1115 r.
3. Posg w. Floriana na postumencie z XVIII w.
4. Posg Chrystusa Frasobliwego na supie z herbem Tarw z 1 po. XVIII w.

DOMOSAWICE
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. Nawiedzenia Najwitszej Panny Marii z 1789 r. Koci murowany zbudowany na miejscu drewnianej kaplicy z 1630 r. Orientowany. Prezbiterium zamknite wielobocznie. Szersza nawa prostoktna. Wewntrz stropy. Od frontu kwadratowa wiea, drewniana, trjkondygnacjowa, nakryta hemem barokowym. Na tle prezbiterium w ujciu architektonicznym rzebiony Ogrjec z ok. 1860 r. W otarzu gwnym obraz Matki Boskiej Czstochowskiej z XVII w. Chrzcielnica kamienna z 1490 r., z pokryw drewnian z 1839 r. Stacje Mki Paskiej z 1840 r. Portret ks. Jana Pawlika z po. XIX w. Bogate wyposaenie liturgiczne. Trzy dzwony 1638, 1833 i 1854.
- Kamienna FIGURA PRZYDRONA. Posg w. Jana Nepomucena na postumencie z 1729 r. Przeniesiona i odnowiona w 1849 r.

GNOJNIK
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Marcina. Pierwsza wzmianka o kociele pochodzi z 1325 r. Obecny konsekrowany w 1382 r. W latach 1575 - 1617 zajty przez arian. W 1656 r. spustoszony przez Wgrw. Orientowany. Murowany. Prezbiterium dwuprzsowe, o zamkniciu wielobocznym, nakryte sklepieniem krzyowo - ebrowym, przechodzcymi w suki oparte na gzymsie profilowanym. Szersza nawa kwadratowa, nakryta puapem. uk tczy ostry. Kruchta z wie o trzech kondygnacjach. Na zewntrz szkarpy i cok gotycki. U gry pod dachem okienka - strzelnice. Doem wok cian kocioa prostoktne nisze mieszczce stacje Mki Paskiej z XIX w. Nad krucht pd. zegar soneczny z XVII - XVIII w. Zakoczenie wiey, szczytw i wieyczki na sygnaturk projektu Zygmunta Hendla z koca XIX w. Portal pd. w nawie (czciowo zamurowany), gotycki. Portal zachodni ostroukowy, z nisz i posgiem Matki Boskiej z XVII w. Otarz gwny pnobarokowy z XVIII w. Tabernakulum cienne w formie czworobocznej wnki z wimperg, gotyckie. Szafka cienna na oleje wite z XIV w. Dwa konfesjonay barokowe. Lawaterz kamienny, gotycki. Portret proboszcza z po. XIX w. W kociele trzy epitafia marmurowe: Anny Korduli z XVIII w., Salomei Petryczynowej ( zm. 1794 r.), Romana Petryczyna, fundatora otarzy, z koca XVIII w.
- Murowany DWR parterowy. Prostoktny, dwutraktowy. Dach czterospadowy. Obramienia okienne i boazerie wntrza neogotyckie z pocz. XIX w. Od pd. podest, od wschodu ganek na kolumnach.
- Kamienna FIGURA PRZYDRONA. Posg w. Jana Nepomucena na postumencie z herbem Prus z 1732 r., restaurowany w 1901 r.

GOSPRZYDOWA
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Urszuli z 1697 r., na miejscu poprzedniego z 1326 r. Orientowany. Drewniany o konstrukcji zrbowej. Prezbiterium zamknite wielobocznie. Szersza nawa prostoktna. Przed frontem na caej szerokoci przedsionek. Wewntrz pozorne sklepienia kolebkowe, w nawie z paskimi odcinkami stropowymi po bokach. Dach o jednej kalenicy, gontowy. Wieyczka na sygnaturk ksztatu barokowego. Od frontu i pn. otwarte soboty na supach. Wejcie zach. zaakcentowane otwartym przedsionkiem. Otarze gwny i boczny lewy barokowe z XVII w., w gwnym obraz Matki Boskiej, istniejcy ju od 1698 r. Otarz boczny prawy barokowy z XVIII w. Ambona barokowa z XVII w. Chrzcielnica kamienna, z herbem Staryko Wielogowskich z XV w.

GWODZIEC
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Katarzyny z 1913 r., na miejscu drewnianego z 1654 r. Otarz gwny z obrazem w. Barbary z XVII w. oraz dwoma posgami witych o cechach gotyckich. Otarz boczny barokowy, z obrazem Matki Boskiej z 1634 r. Chrzcielnica kamienna, gotycka z XV w. Trzy konfesjonay barokowe. Inne obrazy w kociele: Matka Boska ze w. Katarzyn z XVII w.; ewangelici, w. Stanisaw bp, w. Wojciech, w. Karol Boromeusz, w. Grzegorz, w. Micha z XVIII w.

IWKOWA
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. Podwyszenia witego Krzya z 2 po. XVI w. Orientowany. Drewniany o konstrukcji zrbowej, z wie na sup. Prezbiterium zamknite wielobocznie. Szersza nawa prawie kwadratowa. Wewntrz stropy. Strop nawy trjdzielny, podparty po bokach supami. uk tczowy z krucyfiksem z XVIII w. Chr muzyczny barokowy. Dach gontowe. wieyczka na sygnaturk ksztatu barokowego. Wiea od zachodu dawniej wolno stojca, w ostatnich latach poczona z kocioem, o cianach pochyych, z dwiema kondygnacjami. Hem dzwonowaty z latarni, blaszany. Portal gwny z olim grzbietem. Otarze gwny i dwa boczne pnobarokowe z po. XVIII w; w nic obrazy Matki Boskiej z XVII w., w. Mikoaja z XVI w., Matki Boskiej z XVI w. Ambona pnobarokowa z XVIII w. Chrzcielnica kamienna z XV w., z barokow pokryw. Dzwon z 1585 r.
- KOCIӣ CMENTARNY p. w. Narodzenia Najwitszej Panny Marii z 2 po. XV w, na miejscu poprzedniego z 1398 r. Orientowany. Drewniany o konstrukcji zrbowej, z wie na sup. Prezbiterium o zamkniciu wielobocznym. Szersza nawa prostoktna. Od frontu wiea kwadratowa. Wntrze nakryte puapami. Tcza ostroukowa, na niej krucyfiks oraz posgi Matki Boskiej i w. Jana Ewangelisty z koca XIV w. Chr muzyczny na supach z prostym parapetem. Dach o jednej kalenicy. Wieyczka na sygnaturk z latarni i daszkiem ostrosupowym. Odrzwia zachodnie zamknity olim grzbietem. Na cianach prezbiterium, nawy i chru muzycznego zachowana w czci polichromia: sceny Mki Paskiej, apostoowie, anioowie, barokowa z 1619 r. Pod ni lady malowide gotyckich, ornamentalnych. W oknie witra z Matk Bosk z 1 po. XV w. Otarze gwny i dwa boczne barokowe; w gwnym Nawiedzenie z dwoma posgami gotyckimi z pocz. XVI w., na predelli dwa obrazki przedstawiajce fundatora otarza Baeja Jasnowicza i jego on z 1688 r. Tabernakulum malowane z Matk Bosk i w. Janem Ewangelist, pnogotyckie. Prospekt organowy z XVII w. Inne obrazy w kociele: w. Antoniego Padewskiego i Chrystusa Ukrzyowanego z XVII - XVIII w.

JADOWNIKI PODGRNE
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Prokopa z 1910 r. Murowany, ale pierwotnie by drewniany z 1465 r. Trzy otarze z pocz. XIX w. Stalle trjsiedzeniowe, z zapleckami ozdobionymi maswerkami z XV w. Obraz Matki Boskiej z Dziecitkiem, oparty o czeski typ Madonny Dudlebskiej ( nazywany w Polsce piekarskim ), na tle kotary z anioami z XV w.

JASIE
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. Wniebowzicia Najwitszej Panny Marii. Wzniesiony przez Spytka z Melsztyna w 1436 r. Orientowany. Murowany. Prezbiterium dwuprzsowe, zamknite cian prost, sklepione krzyowe z ebrami, wsporniki o dekoracji architektonicznej, na zworniku herb Leliwa. Szersza nawa prostoktna, nakryta sufitem. Tcza ostroukowa nad ni krucyfiks z 1 po. XV w. Okna ostroukowe. We wsch. murze prezbiterium na zewntrz nisza gotycka z krucyfiksem barokowym. Drzwi pd. z okuciem, gotyckie. Otarzyki boczne z polichromowanymi herbami, barokowe. Chrzcielnica kamienna, barokowa, uszkodzona, na podstawie z pyty nagrobnej. Lawaterz murowany, ujty w ram barokow, herbem i inicjaami. Pyta nagrobna Otfinowskich, kamienna z napisem z 1672 r. Inne obrazy w kociele to: Wniebowzicia Matki Boskiej i portret proboszcza z XIX w. Bogate wyposaenie liturgiczne.

JURKW
- KAPLICA p. w. Podwyszenia witego Krzya z XVIII w. Orientowana. Drewniana o konstrukcji zrbowej. Prostoktna, zakoczona wielobocznie, z przedsionkiem prostoktnym na caej szerokoci frontu. Wewntrz strop. Szczyt i ciany szalowane z XIX w. Wieyczka na sygnaturk pseudogotycka. Otarz gwny barokowy z XVII w., z obrazem Chrystusa upadajcego pod krzyem z XVI w. i dwoma skrzydami dwustronnie malowanymi: w. Katarzyna i w. Biskup, u ktrych stp fundatorzy: duchowny i rycerz herbu Gryf, na odwrotnej stronie: Chrystus Bolesny i Matka Boska Bolesna z po. XV w. Dwa otarzyki boczne, barokowe z XVIII w. Poski witych z XVIII w.
- KAPLICZKA. Na trzech supach dach trjspadowy, pod nim drewniany posg w. Jana Nepomucena z XVIII w.

LUSAWICE
W XVI w. siedlisko arian, ktrzy mieli tu sw akademi i drukarni, sprowadzon przez Achacego Taszyckiego w 1570 r. Tu przebywa i umar w 1604 r. Faustyn Socyn.
- DWR. Zbudowany na pocz. XIX w., klasycystyczny. Murowany. Parterowy. Prostoktny, dwutraktowy z ryzalitem trjosiowym od ogrodu i portykiem czterokolumnowym od zajazdu. Na wszych bokach rwnie ryzality. Wewntrz plafon z dekoracj stiukow.
- LAMUS. Wedug. tradycji dawny zbr ariaski z XVII w. Murowany. Kwadratowy. Pitrowy, sklepiony na parterze kolebkowo z lunetami. Dach namiotowy. Kondygnacje oddzielone na zewntrz gzymsem barokowym.
- Pyta z grobu Faustyna Socyna. Kamienna, prostoktna, z zatartym napisem woskim, odtworzonym na nowej z 1936 r., w oprawie architektonicznej.

MELSZTYN
Ruiny ZAMKU z ok. 1340 r. przez Spytka Leliwit, kasztelana krakowskiego, przeksztacony na rezydencj renesansow w 2 po. XVI w. przez Jordanw. W 1771 r. w czasie konfederacji barskiej obrcony w ruin. Wzniesiony na stromej skale, ponad drog wiodc wzdu Dunajca. Zachowana w czci pn. - zach. w trzech cianach wiea, doem z kamienia, gr z cegy, czworoboczna, z otworami okiennymi i resztkami obramie kamiennych. Od niej na pd.- wsch. resztki murw, a w czci pd.- wsch. zarysy zapewne dawnego paacu renesansowego.

OLSZYNY
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. Imienia N. P. Marii z 1875 r. Murowany, w miejsce drewnianego. W otarzu gwnym posgi i czci ornamentalne barokowe z XVIII w., nabyte z innego kocioa. Otarz boczny rokokowy, z kocioa norbertanek w Krakowie. Chrzcielnica kamienna, gotycka z 1503 r.
Kamienna FIGURA PRZYDRONA w formie krzya z XV w.

PALENICA
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Justyny. Wybudowany w 1808 r., w miejsce drewnianego z 1597 r. Orientowany. Murowany. Prezbiterium zamknite cian prost. Szersza nawa prostoktna. Od zach. prostoktna wiea o trzech kondygnacjach, z dwiema przybudwkami po bokach. Wntrze nakryte sufitami z fasetami. Na zewntrz szkarpy. Feretron ludowy z Matk Bosk Saletysk i z w. Rodzin z 1846 r. Tablica erekcyjna kocioa z 1808 r.

PORBKA USZEWSKA
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Andrzeja. Murowany z XX w., na miejscu drewnianego z XV w. Otarze boczne barokowe. Prospekt organowy z 1685 r. Obraz Matki Boskiej Niepokalanego Poczcia z 1 po. XIX w., z dawnego otarza gwnego katedry w Tarnowie. Posgi witych barokowe. Tablica nagrobna Wojciecha Paszczyca, marmurowa z 1771 r.

PORBA SPYTKOWSKA
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Bartomieja z XVI w. Orientowany. Murowany. Prezbiterium zamknite cian prost z szersz naw prostoktn. Wntrze nakryte stropami. Tcza okrgo-ukowa. Na zewntrz szkarpy. Okucie drzwi do zakrystii i zamek drzwi do nawy z 1585 r. renesansowe. Trzy otarze o cechach barokowych z XIX w. Antependium malowane z 1685 r. Chrzcielnica kamienna, renesansowa.
Drewniana DZWONNICA o konstrukcji supowej. Kwadratowa. O cianach pochyych, z nadwieszon izbic. Dach czterospadowy. Dzwon z 1639 r ulany przez Balcera Ruguta.

PRZYBORW
Kamienna FIGURA PRZYDRONA to posg Chrystusa Frasobliwego na supie z 1850 r.

RADW
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Jana Chrzciciela. Najstarsz przypuszczalnie czci obecnego kocioa jest prezbiterium, ktre zostao wzniesione w 1337 r. przez biskupa krakowskiego Jana Grota. Natomiast nawa i zakrystia by moe zbudowano ok. 1408 r. Przebudowywany w wieku XVII i XVIII. W 1915 r. koci spalony i odbudowany w 1920 r. z przywrceniem w szczegach dawnego wygldu oraz powikszony przez przeduenie nawy. Orientowany. Ceglany. Prezbiterium zamknite cian prost, sklepienie krzyowe z ebrami na wspornikach. Szersza, przesunita z osi prezbiterium nawa prostoktna, nakryta stropem drewnianym. W zakrystii ciekawe sklepienie kolebkowe z lunetami, ozdobione barokow ornamentaln dekoracj stiukow. Przy nawie od pd. kwadratowa kruchta, dawna kaplica. Na zewntrz szkarpy. Szczyt prezbiterium z wnkami ostroukowymi. ciany oywione szerokim pasem cegie o ukadzie jodekowym oraz fryzem sgraffitowym, biegncym pod gzymsem koronujcym, o motywach lilii, rozetek, lewkw i konikw, pnogotyckim, zrekonstruowanym w 1920 r. wedug. zachowanych resztek. Okna ostroukowe, rekonstruowane w 1920 r. Dwa portale barokowe, murowane z 1643 i 1645 r., na jednym z nich herb Nacz i inicjay. Renesansowy portal do zakrystii i kute drzwi. Nad wejciem z zakrystii do przedsionka herb bpa Kajetana Sotyka. W prezbiterium wewntrz od pd. wnka arkadowa, gotycka. Chrzcielnica kamienna, renesansowa. Dwie tablice nagrobne: Jana Grnickiego (zm. 1621 r.), syna ukasza, alabastrowa; Pawa Lewartowskiego (zm. 1786 r.), kamienna. Tablica erekcyjna, pierwotnie umieszczona jako tympanon ostroukowego portalu, kamienna, z posgami w. Jana Chrzciciela, w. Stanisawa bpa i bpa Jana Grota, ujtymi w ramy architektoniczne, oraz z napisami minuskuowym, obiegajcym dookoa i dat 1337 r.

- PAAC. Zbudowany na pocz. XIX w., w miejscu poprzedniego biskupw krakowskich. Klasycystyczny. Murowany. Pitrowy z ppitrem, od ogrodu dwa skrzyda. Ukad wntrza trzytraktowy, z rodkowym korytarzem. Hall z klatk schodow na osi. Stiuki klasycystyczne. Parter rozczonkowany pkolistymi niszami, pitro szczycikami nad oknami; gr gzyms zbkowy. rodek fasady frontowej wysunity w formie ryzalitu, podzielony na parterze zdwojonymi kolumnami, na pitrze pkolumnami z gowicami egipskimi, podtrzymujcymi tympanon. Balkon nadwieszony. Dwa kominki klasycystyczne. Resztki ogrodu krajobrazowego.
- Kamienne FIGURY PRZYDRONE. Pierwsza przy kociele, w formie kolumny zwieczonej baldachimem o dwch kondygnacjach, z poskiem Chrystusa Frasobliwego z 1665 r. Drugi to posg w. Jana Nepomucena na postumencie z 1808 r.

RAJSKO
Drewniana kapliczka. Na czterech profilowanych supkach, daszek namiotowy; ciany doem szalowane, w grze aurowe. Wewntrz posg w. Jana Nepomucena z XIX w.

RUDY RYSIE
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. Matki Boskiej nienej z 1831 r. Rozbudowany w ostatnich czasach. Drewniany. Pozostaoci dawnego kocioa jest prezbiterium o zamkniciu wielobocznym i wiea cz obecnej nawy o konstrukcji zrbowej, nakryte stropami. Tcza w formie trjlicia. Na drzwiach do zakrystii data budowy 1831.
KAPLICZKA. Wykonana w 1820 r. przez majstra Jana Kosieskiego. Drewniana, wydrona w pniu sosny. W formie arkady, nakrytej siodowym daszkiem, w ktrej klczcy posg w. Onufrego.

STRӯA
Drewniana, szalowana KAPLICZKA dwuszczytowa. Wewntrz posg Matki Boskiej z Dziecitkiem z XVIII w. i posg w. Jana Nepomucena barokowy.

STRZELCE WIELKIE
KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Sebastiana z 1785 r. Odnowiony w 1936 r. Orientowany. Drewniany o konstrukcji zrbowej. Prezbiterium zamknite cian prost. Szersza nawa prostoktna. Wewntrz pozorne sklepienia kolebkowe, w nawie z paskimi odcinkami stropowymi, wspartymi na supach. Na belce tczy krucyfiks barokowy. Chr muzyczny barokowy. Wieyczka na sygnaturk ksztatu barokowego. Otarze gwny i dwa boczne, ambona i chrzcielnica kamienna, z obrazem Chrztu Chrystusa jako tem, rokokowe. awki z 1 po. XIX w.
DZWONNICA z XVIII - XIX w. Drewniana o konstrukcji supowej. Kwadratowa, o cianach pochyych, z nadwieszon izbic, nakryta dachem namiotowym.

SZCZEPANW
Miejsce urodzenia w. Stanisawa biskupa. Pierwotnie miasteczko, o czym wiadczy duy, prostoktny rynek, luno zabudowany. Budowle kocielne i pamitki zwizane z pochodzeniem i kultem witego.
- Koci p. w. Marii Magdaleny. Wzmiankowany w latach 1325 - 27. W 1470 r. wzniesiony przez Jana Dugosza. Murowany. Poczony z nowym kocioem murowanym z 1914 r. za pomoc arkady przebit w murze nawy. Spalony w 1915 r. Odbudowany w latach 1920 - 21. Od pd. i wsch. zachowane gotyckie ogrodzenie, nadmurowane w epoce baroku z bramk, schodami i posgami witych z XVIII w. Orientowany. Ceglany. Prezbiterium trjprzsowe, zamknite wielobocznie. Szersza nawa prostoktna, przy niej od pd. kaplica ( dawna kruchta). W prezbiterium i kaplicy sklepienia krzyowe z ebrami ( rekonstruowane) z herbami Wieniawa na wspornikach. W nawie strop drewniany ( rekonstruowany). Na zewntrz szkarpy. W elewacji zach. kamienny portal ostroukowy, ponad nim herb Wieniawa. Portal do nowej zakrystii z pilastrami i nadproem, na ktrym hherb Ostoja i Ddbno oraz inicjay S.P., D. P, renesansowy. Chrzcielnica brzowa z 1534 r. Kropielnica kamienna z 1728 r. Trzy feretrony barokowe, z obrazami: w. Stanisawa bpa z XVII w., Matki Boskiej z XVIII w., Matki Boskiej Racowej z XIX w. Obraz wotywny Wyswobodzenia szlachcica z niewoli tureckiej z XVII w. Dwie tablice nagrobne z marmuru i piaskowca Stanisawa Modeckiego (zm. 1605 r.) i Elbiety z Jordanw Gadyszowej (zm. 1617 r.) Tablica erekcyjna Jana Dugosza, kamienna kwadratowa, z wyobraeniem w. Stanisawa bpa i herbami Dbno, Leliwa, Prus, Wieniawa oraz z napisem minuskuowym, obiegajcym do okoa i dat 1470 r. Dwa dzwony z 1519 i 1532 r.
- Koci p. w. w. Stanisawa biskupa wzniesiony w 1781 r. przez Stanisawa Lubomirskiego. Orientowany. Prezbiterium prostoktne, z wydzielonym od wsch. pitrowym przedsionkiem. Szersza nawa kwadratowa. Sufity z faset. W nawie podziay ramowe. W rozczonkowaniu fasady zach. motyw rzymskiego uku triumfalnego; trjpolowa, podzielona pilastrami i belkowaniem, zwieczona attyk. W polu rodkowym szerszym, lekko wysunitym i zaakcentowanym trjktnym przyczkiem, arkadka pkolista, w ktrej marmurowy portal z herbem reniawa, w polach bocznych lepe okna i tablice z napisem dotyczcym fundacji kocioa z 1781 r. w miejsce dawnego z 1511 r. Na attyce nasadnik z krzyem i cztery kamienne wazony. Fasada wsch. o trzech kondygnacjach okien. Okna w elewacjach bocznych pkoliste. Otarze murowane, pnobarokowe z XVIII w. W gwnym obraz w. Stanisawa bpa z fundatorami i herbem Dbno z pocz. XVI w. oraz predella ze scen Kanonizacji witego i witymi z XV w. Prospekt organowy klasycystyczny. Dwa obrazki omioboczne z XVI w. Obrazy ze scenami z ycia witego barokowe z XVIII w. Dwa portrety fundatorw z XVIII w.
- Miejsce urodzenia w. Stanisawa biskupa. Obwiedzione murem w formie trjkta, w ktrego wierzchoku studnia. W rodku, na legendarnym miejscu urodzenia witego, kapliczka murowana z 1861 r. (dawniej drewniana), w ktrej przechowywany jako relikwia pie dbu, pod ktrym mia si urodzi wity. Obok kaplicy kamienny posg w. Stanisawa bpa na kolumnie z XVII w.
- Cztery FIGURY PRZYDRONE.
1. Drewniany posg w. Onufrego umieszczony w pniu drzewa z pocz. XIX w.
2. Kamienny posg w. Floriana na supie z 1840 r.
3. Kamienny posg Matki Boskiej na supie z 1844 r.
4. Kamienny posg Chrystusa na supie z 1844 r.
- Lipa sadzona wedug. legendy przez witego na wzgrku na rynku.

SZCZUROWA
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. Bartomieja. Murowany z 1893 r. Kapliczka. Drewniana z XIX w., obetonowana. Wewntrz posg Matki Boskiej z Dziecitkiem z XVI w. ( nogi dorobione). Obok dwa anioki barokowe.
- Dwr murowany, parterowy, z pitrowym ryzalitem od wsch. i parterowymi ryzalitami od pn. Dwutraktowy. Od pd. podest z posgami. Wewntrz boazerie. Na chorgiewce na jednym z ryzalitw data 1860 r. W ogrodzie kamienny posg rybaczki na dekoracyjnym wazonie metalowym. Charakter caoci neogotycki, romantyczny.
- Kamienna FIGURA PRZYDRONA to posg w. Bartomieja na kolumnie z 1698 r.

TYMOWA
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Mikoaja z 1764 r. Parafia od 1277 r. W 1913 r. koci odnowiony i przeduony. Orientowany. Drewniany o konstrukcji zrbowej. Prezbiterium o zamkniciu wielobocznym, z zakrysti i skarbcem po bokach. Szersza nawa prostoktna. Wewntrz stropy. W tczy pnobarokowy krucyfiks oraz posgi Matki Boskiej i w. Jana Ewangelisty. Chr muzyczny z parapetem pnobarokowym. Wieyczka na sygnaturk nowsza. Dookoa nawy otwarte soboty, w ktrych od pd. i zach. przedsionki. Otarze gwny i dwa boczne pnobarokowe. Inny otarz boczny klasycystyczny. Ambona pnobarokowa, z obrazem w. Jana Chrzciciela z 1766 r. Prospekt organowy pnobarokowy. Kropielnica murowana z XVII w. Obraz w. Jana Nepomucena namalowany przez Andrzeja Ryflarza z 1768 r.
- Drewniana KAPLICZKA z XVIII w. Na trzech supach daszek trjspadowy. Dwie ciany szalowane. Wewntrz posg w. Jana Nepomucena.
- Kamienne FIGURY PRZYDRONE.
1. Posg w. Jana Nepomucena na supie z paskorzeb w. Floriana z XVIII w.
2. Posg Matki Boskiej na postumencie z 1 po. XIX w.

USZEW
- KOCIӣ PARAFIALNY p. w. w. Floriana z 1801 r. Wzmiankowany w latach 1325-27. Orientowany. Murowany. Jednonawowy, z wszym, pkolicie zamknitym prezbiterium i z kwadratow wie od frontu. Sklepienia agielkowe midzy gurtami. Otarze gwny i dwa boczne architektoniczne oraz otarz czwarty z retabulum w formie ramy ze splotw rolinnych, barokowe z XVIII w. Ambona barokowa z XVIII w.
- PLEBANIA (dawny dwr). Zbudowana w XVIII w. Murowana. Pitrowa. Prostoktna, dwutraktowa.